HoREA kiến nghị ngăn chặn tình trạng đầu tư “chui” bất động sản

Diện tích bình quân nhà ở của TPHCM đã tăng lên đáng kể, từ mức 17,32m2/người năm 2015, nâng lên là 18,82m2/người năm 2017.

Tiền sử dụng đất chiếm 10% số thu ngân sách TPHCM

Báo cáo tại Hội thảo khoa học "Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng tăng trưởng, năng lực cạnh tranh của kinh tế TPHCM đáp ứng yêu cầu hội nhập" ngày 23/6, Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) nhận định: thị trường nhà đất TPHCM, sau giai đoạn bị khủng hoảng đóng băng, đã phục hồi và đi vào chu kỳ tăng trưởng trở lại kể từ cuối năm 2013 cho đến nay.

Đây cũng là một trong những lĩnh vực có mối quan hệ mật thiết với tình hình phát triển kinh tế - xã hội, cũng như tăng trưởng GDP của cả nước nói chung, GRDP của TPHCM nói riêng.

Theo HoREA, hiện lượng nhà ở trung cấp và bình dân tại TPHCM đã chiếm tỷ trọng 60-70% nguồn cung toàn thị trường, góp phần giải quyết nhu cầu rất lớn về chỗ ở cho người có thu nhập trung bình và thu nhập thấp.

Tuy nhiên, bất động sản TPHCM trong hơn 5 tháng qua lại xoay chuyển theo hướng khá “lạ” khi nguồn cung nhà ở tăng thêm bất ngờ lao dốc gần 45% so với cùng kỳ năm ngoái. Phân tích cụ thể còn cho thấy, trong số tăng thêm này, tỷ trọng căn hộ trung cấp lẫn cao cấp đang chiếm áp đảo, còn phân khúc căn hộ bình dân lại giảm sốc hơn, chỉ còn chiếm tỷ lệ khoảng 20%.

Nhìn từ khía cạnh ngân sách, có thể thấy lĩnh vực bất động sản với khoản đóng góp tiền sử dụng đất đang chiếm phần đáng kể cho tổng thu ngân sách TPHCM hàng năm - với tỷ trọng khoảng 10%.

Chưa tính tiền thuê đất, số thu trong các năm gần đây của TPHCM đạt khá cao, cụ thể: Năm 2015, thu tiền sử dụng đất đạt 10.669 tỷ đồng; năm 2016, thu khoảng 12.000 tỷ đồng; năm 2017, số thu hơn 21.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, hơn 5 tháng đầu năm 2018, TPHCM thu tiền sử dụng đất chỉ đạt 8.811,8 tỷ đồng, bằng 60,7% tổng dự toán và tăng 0,75%. Thành phố cũng đã thu 2.013,4 tỷ đồng tiền thuê đất, bằng 36,6% dự toán, giảm 16,9% so với cùng kỳ.

Cần bình đẳng khi tiếp cận nguồn lực đất đai

Trong phần đề xuất giải pháp cho phát triển thị trường bất động sản TPHCM đáp ứng yêu cầu hội nhập giai đoạn 2016-2020, người đại diện HoREA cũng cho rằng cần sửa đổi, bổ sung các Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Xây dựng... theo hướng kiến tạo môi trường đầu tư, kinh doanh bất động sản minh bạch, thông thoáng, lành mạnh, bình đẳng.

Theo đó, trọng tâm là cơ chế - chính sách về thu tiền sử dụng đất, sao cho đảm bảo nguyên tắc giá đất phù hợp với giá thị trường, phù hợp với khả năng tài chính của đông đảo người mua nhà. Bên cạnh đó, rất cần điều chỉnh cơ chế về thẩm định các thiết kế và cấp Giấy phép xây dựng cho các công trình từ 25 tầng trở lên; cơ chế về quản lý các sản phẩm bất động sản mới như condotel, officetel, hometel, shophouse…

Các doanh nghiệp bất động sản cũng cần nhận được sự bình đẳng, minh bạch khi tiếp cận các nguồn lực đất đai; các dự án đầu tư theo hình thức hợp tác công tư (PPP), theo hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT); các dự án cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, thoái vốn nhà nước khỏi các công ty cổ phần; thanh lý tài sản đảm bảo các khoản nợ xấu…

Ngoài ra, nhờ môi trường ổn định, cộng với những thay đổi tích cực về pháp luật và chính sách trong đầu tư, kinh doanh bất động sản nên FDI vào khu vực này ngày càng lớn. Do đó, cần có thêm chính sách thích hợp để giữ chân nhà đầu tư nước ngoài. Sớm triển khai quy trình cấp "Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà, quyền sử dụng đất" cho người nước ngoài; điều chỉnh khung pháp lý để hấp dẫn dòng FDI nhiều hơn - cụ thể nhất là chính sách xem xét miễn visa.

HoREA cũng đồng thời kiến nghị Chính phủ có biện pháp ngăn chặn tình trạng người nước ngoài đầu tư “chui”, mua “chui” bất động sản tại Việt Nam.

Và cuối cùng, HoREA khẳng định cải cách hành chính hiệu quả đi cùng chủ trương thực hiện chính quyền điện tử sẽ là chùm chính sách “ngoại vi” quan trọng có tính hỗ trợ không nhỏ cho phát triển thị trường bất động sản nói chung.

Phương Hiền