TPHCM: Nhiều trẻ hoàn cảnh khó khăn chưa được cấp giấy khai sinh

24/08/2019 8:00 AM

(Chinhphu.vn) - Ngày 23/8, tại TPHCM, Trung tâm Nghiên cứu Quản lý và Phát triển bền vững (MSD) phối hợp với Sở Tư pháp TPHCM tổ chức Hội thảo khởi động dự án “Trang mới cuộc đời” - Thúc đẩy quyền được khai sinh cho trẻ em khó khăn tại TPHCM giai đoạn 6/2019 - 5/2020.

Thời gian tới, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn ở TPHCM có cơ hội được hỗ trợ làm giấy khai sinh, cũng như các giấy tờ tùy thân khác.

Thống kê của Sở lao động, Thương binh và Xã hội TPHCM cho biết, năm 2017, Trên địa bàn Thành phố có khoảng 1,5 triệu trẻ em, trong đó có khoảng 75.000 trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, 350.000 trẻ sống trong các hộ nhập cư, di biến động, hộ nghèo và 1.450 trẻ em lang thang. Hàng ngàn trẻ em trong số đó hiện không có giấy tờ tuỳ thân.

Trước đó, năm 2015, qua rà soát cho thấy trên địa bàn Thành phố có 579 trường hợp trẻ em chưa được đăng ký khai sinh, cơ quan chức năng đã giải quyết cho 277 trường hợp được đăng ký khai sinh. Đến năm 2018, kết quả rà soát cũng có tới 518 trường hợp, và đã giải quyết được 518 trường hợp. Điều này cho thấy, hàng năm trên địa bàn TPHCM tiếp tục phát sinh mới nhiều trường hợp trẻ em chưa được khai sinh.

Ngoài ra, việc dòng người nhập cư đổ về TPHCM hàng năm rất lớn, không kể trẻ em đường phố, không có cư trú, di biến động... khiến Sở lao động, Thương binh và Xã hội TPHCM dự đoán số lượng trẻ không có giấy khai sinh thực tế lớn hơn nhiều so với con số thống kê nêu trên.

Theo Sở này, những trường hợp chưa được đăng ký khai sinh, phần lớn là do cha mẹ, người thân, người nuôi dưỡng… bận mưu sinh, hoặc đi khỏi nơi cư trú, hoặc có vướng mắc về thủ tục, quy định pháp lý nên chưa thể đăng ký được khai sinh cho trẻ.

Ông Huỳnh Tấn Đạt, Phó Giám đốc Trung tâm Trợ giúp pháp lý TPHCM cho biết, mặc dù những quy định rất cụ thể nhưng vẫn để sót nhiều trường hợp trẻ em không đăng ký được khai sinh. Những trường hợp này khi cha mẹ đến yêu cầu hỗ trợ hầu hết giấy tờ đều không có, thậm chí có trường hợp cả cha và mẹ đều không biết chữ, thông tin bị khai sai từ tên tới địa chỉ... nên quá trình hỗ trợ làm giấy tờ rất khó khăn.

Việc xác định cư trú của các trường hợp đặc biệt cũng rất thách thức do nhiều gia đình không có nhà, di biến động, nên nếu đăng ký theo nơi cư trú là không thực hiện được. Ngoài ra, việc lấy mã số cơ sở dữ liệu hộ tịch trực tuyến với các gia đình nghèo, không biết chữ, ít hiểu biết xã hội là quá khó khăn.

Còn theo bà Nguyễn Thị Tuyết Mai đến từ Cơ sở Bảo trợ xã hội Thảo Đàn, nhiều gia đình có hoàn cảnh rất khó khăn, thu nhập không đủ sống nên không có tiền để đi xác minh nguồn gốc, nhân thân, đi xác minh ADN... Hay nhiều gia đình sống nay đây mai đó, di biến động, nên Cơ sở có muốn hỗ trợ giấy khai sinh cũng khó.

Ở một khía cạnh khác, không chỉ có các trở ngại về pháp lý, ông Nguyễn Triều Lưu, Trưởng phòng Hộ tịch - Quốc tịch, Sở Tư pháp TPHCM cũng chia sẻ các nguyên nhân khác đến từ chính nhận thức của các gia đình, chưa hiểu hết được tầm quan trọng của các loại giấy tờ tùy thân, dẫn đến khó khăn trong việc cấp giấy khai sinh cho con.

Ông cũng bày tỏ hy vọng dự án “Trang mới cuộc đời” sẽ góp phần nâng cao nhận thức của người dân, đặc biệt là những gia đình khó khăn tại TPHCM, từ đó mỗi gia đình sẽ ý thức được tầm quan trọng cũng như quy trình cấp giấy khai sinh cho con, đồng thời cho biết Sở Tư pháp TPHCM luôn sẵn sàng hỗ trợ các trường hợp đặc biệt để không em nhỏ nào phải chịu thiệt thòi.

Tại Hội thảo, bà Nguyễn Phương Linh - Viện trưởng MSD cho rằng giấy khai sinh là một trong những giấy tờ tùy thân cực kì quan trọng, là cơ sở để xác định tư cách công dân, là cơ sở pháp lý để các thể nhân xác lập, thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình.

Đặc biệt, không có giấy khai sinh, trẻ em sẽ bị hạn chế quyền được đi học, không được hưởng các dịch vụ bảo hiểm y tế, chăm sóc cộng đồng, hay khó tiếp cận các cơ hội phát triển công bằng, phải đối mặt với tương lai đầy khó khăn mà nguyên nhân khởi nguồn từ tờ giấy khai sinh. Vì vậy việc đăng ký khai sinh là việc vô cùng quan trọng, là tấm thẻ vào đời cho mỗi cá nhân.

Qua nhiều năm, dự án “Trang mới cuộc đời” đã hỗ trợ được nhiều em có hoàn cảnh khó khăn, giúp các em được đi học, được tiếp cận các dịch vụ công, dịch vụ xã hội dành cho trẻ em, và từ đó phấn đấu cho các ước mơ của mình.

Bà Linh cho biết, Hội thảo khởi động dự án “Trang mới cuộc đời” giai đoạn 6/2019-5/2020 là sự kiện khởi động mở đầu cho chuỗi các hoạt động sắp tới hướng đến mục tiêu kết nối các bên liên quan trong hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh khó khăn có giấy tờ tuỳ thân, bao gồm hỗ trợ kỹ thuật và tài chính trực tiếp cho 130 trẻ em có hoàn cảnh khó khăn được cấp giấy khai sinh trên địa bàn TPHCM.

Dự án “Trang mới cuộc đời” được MSD triển khai từ năm 2014 và đã hỗ trợ được 45 trẻ em có hoàn cảnh khó khăn tại TPHCM.

Giai đoạn 6/2019-5/2020, dự án được phối hợp với  Sở Tư pháp TPHCM và các bên liên quan với sự hỗ trợ tài chính từ Quỹ thúc đẩy sáng kiến tư pháp (JIFF) - một hợp phần của Dự án ODA “Tăng cường pháp luật và tư pháp tại Việt Nam - EU JULE” do Liên minh Châu Âu tài trợ.

Huyền Trâm

Top