Vi phạm xây dựng ở TPHCM tăng mạnh trong nửa đầu năm 2019

Bí thư Thành Ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: VGP/Huyền Trâm

Theo Phó Giám đốc Sở Xây dựng Lê Trần Kiên, tính từ năm 2017 đến hết tháng 6 năm nay, tổng số giấy phép xây dựng (GPXD) được cấp trên toàn thành phố là 126.397 giấy. Trong đó, GPXD nhà ở riêng lẻ chiếm đến 89%.

Cũng trong thời gian này, trên địa bàn thành phố có đến 6.825 công trình vi phạm, trong đó có 2.573 trường hợp xây dựng không phép không đủ điều kiện cấp phép xây dựng, chủ yếu là vi phạm xây dựng trên đất chưa chuyển đổi mục đích sử dụng, xây dựng trên đất không được phép xây dựng, và 4.252 trường hợp xây dựng sai nội dung giấy phép, hoặc công trình xây dựng không phép nhưng đủ điều kiện cấp giấy phép xây dựng.

Tuy nhiên, thống kê cho thấy, năm 2017 bình quân có 7,8 vụ vi phạm trật tự xây dựng/ngày, năm 2018 giảm còn 6,6 vụ/ngày nhưng trong 6 tháng đầu năm 2019, con số này đã tăng lên 8,5 vụ/ngày. Các trường hợp vi phạm tập trung nhiều ở các quận, huyện ngoại thành, địa bàn có tốc độ đô thị hóa cao như: Quận 2, Quận 12, quận Bình Tân, huyện Củ Chi và huyện Bình Chánh.

Một số vi phạm được các đại biểu nêu ra, điển hình như tại xã Vĩnh Lộc A (huyện Bình Chánh), có chủ đầu tư đăng ký xây dựng nhà 2 tầng, diện tích 168 m2 nhưng khi thực hiện lại tách trái phép thành 25 căn nhà với tổng diện tích xây dựng hơn 1.130 m2. Cũng tại xã này, một hộ dân xin phép xây 3 căn nhà nhưng đến khi hoàn thành lại thành 19 căn nhà. Có trường hợp còn “biến” một công trình nhà ở thành cả một tòa chung cư, hiện đang có 200 hộ dân với khoảng 640 nhân khẩu sinh sống.

Nguyên nhân của tình trạng này được cho là do thành phố có tốc độ đô thị hóa nhanh, tăng dân số cơ học cao dẫn đến nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp tăng vọt, làm phát sinh tình trạng mua, bán và xây dựng trên đất nông nghiệp, phân lô trái phép ở địa bàn một số quận ven và huyện ngoại thành.

Mặt khác ý thức chấp hành pháp luật của người dân vẫn còn chưa cao, lợi nhuận từ việc mua bán đất nông nghiệp, phân lô bán nền lại rất lớn, mà các biện pháp chế tài không đủ tính răn đe nên một số đối tượng trục lợi vẫn cố tình vi phạm. Một phần nữa là do sự quản lý không chặt chẽ từ chính quyền địa phương, chưa làm hết trách nhiệm, hoặc trình độ chuyên môn còn hạn chế. Ngoài ra cũng không loại trừ yếu tố tiêu cực liên quan đến công chức, nhân viên thực hiện công tác quản lý Nhà nước về trật tự xây dựng.

Nhằm hạn chế tình trạng vi phạm trật tự xây dựng trên địa bàn thành phố, nhiều đề xuất được các đại biểu đưa ra.

Bà Đỗ Thị Lâm Tuyền, Phó Chủ tịch UBND huyện Hóc Môn đề xuất cho phép áp dụng các biện pháp mạnh như ngừng cung cấp điện, nước đối với công trình vi phạm. Còn ông Trần Văn Bảy, Chủ tịch UBND Quận 9 cho rằng nên xử lý nghiêm minh ngay từ đầu đối với các công trình vi phạm xây dựng và đặc biệt cần xử lý hình sự đối với các đầu nậu cố tình vi phạm.

Chủ tịch UBND huyện Củ Chi, ông Nguyễn Hoài Phú kiến nghị thành phố cần có dự báo tốc độ tăng dân số trên từng địa bàn và trên cơ sở đó phân bổ kế hoạch sử dụng đất phù hợp nhằm tránh tình trạng xây dựng không phép, trái phép.

Thay mặt UBND TPHCM, Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Thành Phong nêu giải pháp, như: cần có quy hoạch và hoàn thiện quy chế quản lý quy hoạch kiến trúc phục vụ công tác cấp giấy phép xây dựng; nâng cao năng lực của công chức, xử lý nghiêm cán bộ tiếp tay cho vi phạm trật tự xây dựng; cải cách trong thực hiện thủ tục hành chính về đầu tư xây dựng; tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm và về lâu dài cần đẩy mạnh phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp, đáp ứng nhu cầu của người dân…

Phát biểu tại Hội nghị, Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân cho biết, ông đồng tình với các giải pháp mà đại biểu các quận, huyện và UBND TPHCM đề ra, đồng thời kêu gọi sự tham gia của báo chí trong việc tuyên truyền, phát hiện vi phạm; khuyến khích hoạt động giám sát của người dân địa phương.

Bí thư Thành ủy cũng yêu cầu chính quyền các cấp phối hợp với ngành điện, nước thực hiện đúng quy định pháp luật; chỉ ký hợp đồng cung cấp điện, nước nếu cá nhân có hộ khẩu tạm trú, thường trú, có hợp đồng mua bán nhà hợp lệ, giấy chứng nhận sở hữu nhà, quyền sử dụng đất… 

Về nhu cầu nhà ở cho người dân, Bí thư Thành ủy cho rằng cần phải rà soát lại quy hoạch nhằm tạo điều kiện cho người dân có được chỗ ở hợp pháp; có chương trình giải quyết nhà ở cho 1 triệu người dân nhập cư tăng thêm mỗi 5 năm. Trước mắt là nâng cấp, chuẩn hóa các khu nhà trọ hiện nay, tạo cơ hội có nhà ở cho người dân theo những mức chi phí phù hợp.

Huyền Trâm