Bước ngoặt quan trọng để phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo

Ngày 1/11, tại TPHCM, Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) phối hợp với Sở KH&CN TPHCM tổ chức Hội thảo về đánh giá thực trạng và định hướng phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia năm 2025.

Thể chế hóa hoạt động đầu tư mạo hiểm, kích hoạt dòng vốn tư nhân

Tâm điểm của hội thảo là việc phổ biến Nghị định số 264/2025/NĐ-CP về Quỹ đầu tư mạo hiểm Quốc gia và quỹ đầu tư mạo hiểm địa phương, vừa được Chính phủ ban hành. Nghị định này đánh dấu bước tiến mới trong khung pháp lý cho hoạt động đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam, với các nội dung đáng chú ý.

Theo đó, việc thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm Quốc gia và quỹ đầu tư mạo hiểm địa phương, có tư cách pháp nhân độc lập, chịu trách nhiệm về kết quả đầu tư. Quỹ được góp vốn, mua cổ phần hoặc phần vốn góp tại các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo chưa niêm yết; được phép đồng đầu tư cùng khu vực tư nhân.

Vốn điều lệ của Quỹ đầu tư mạo hiểm Quốc gia do Nhà nước cấp và trong 5 năm đầu phải đạt tối thiểu 2.000 tỷ đồng, theo lộ trình quy định. Thiết lập cơ chế quản lý rủi ro và minh bạch thông tin, yêu cầu các khoản đầu tư phải được thẩm định, giám sát độc lập và công khai.

Nghị định cũng quy định, Ban điều hành, tổ chức hoặc cá nhân được giao quản lý quỹ được miễn trách nhiệm dân sự hoặc hành chính nếu tổn thất phát sinh từ rủi ro khách quan và họ tuân thủ đầy đủ quy định đầu tư, công bố và báo cáo thông tin.

Theo đại diện Bộ Khoa học và Công nghệ đánh giá, cơ chế này được kỳ vọng sẽ tạo "vùng an toàn pháp lý" cho nhà đầu tư, khuyến khích khu vực tư nhân và quỹ quốc tế tham gia mạnh mẽ hơn vào các dự án khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam.

TPHCM tập trung hơn 50% startup và quỹ đầu tư mạo hiểm của cả nước

Ông Lâm Đình Thắng, Giám đốc Sở KH&CN TPHCM cho rằng, việc thiết lập cơ chế quản lý rủi ro, sự minh bạch trong đầu tư cùng chính sách miễn trách nhiệm đối với tổn thất đầu tư (nếu tuân thủ quy định) sẽ tạo ra môi trường an toàn và hấp dẫn, khuyến khích các nhà đầu tư đồng hành cùng khởi nghiệp.

Tại hội thảo, các chuyên gia cũng chia sẻ các giải pháp thúc đẩy kết nối hiệu quả giữa các doanh nghiệp khởi nghiệp với các doanh nghiệp lớn, tổ chức ươm tạo, trường đại học và quỹ đầu tư. Mục tiêu là tạo điều kiện cho các dự án khởi nghiệp phát triển nhanh, tiếp cận vốn hiệu quả và mở rộng thị trường quốc tế.

Theo các chuyên gia, các chương trình đào tạo, ươm tạo đổi mới sáng tạo được xác định là công cụ quan trọng nhằm nâng cao năng lực và tinh thần khởi nghiệp cho cộng đồng startup tại TPHCM.

Thống kê từ Sở KH&CN TPHCM, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo tại TPHCM đang được đánh giá là khu vực trọng điểm, tập trung hơn 50% startup và gần 50% quỹ đầu tư mạo hiểm của cả nước.

Thành phố cũng đã đề ra mục tiêu đầy tham vọng là đưa hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo vào top 100 thành phố năng động nhất toàn cầu vào năm 2030. Để đạt được mục tiêu này, Thành phố đề ra chiến lược phát triển toàn diện được xây dựng trên ba trụ cột chính: Hoàn thiện chính sách hỗ trợ khởi nghiệp, đầu tư hạ tầng và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho đổi mới sáng tạo.

Hiện nay, TPHCM đang đẩy mạnh kết nối giữa các doanh nghiệp khởi nghiệp với quỹ đầu tư, trường đại học và doanh nghiệp lớn nhằm hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo phát triển bền vững, hỗ trợ các startup tiếp cận vốn hiệu quả hơn.

Linh Anh