50 năm văn học - nghệ thuật TPHCM: Tiên phong, sáng tạo, đồng hành cùng thành phố phát triển

Sáng 18/10, tại Học viện Cán bộ TPHCM, Thành ủy TPHCM tổ chức Hội nghị tổng kết 50 năm nền văn học - nghệ thuật TPHCM sau ngày đất nước thống nhất (30/4/1975 – 30/4/2025).

Trải qua 50 năm xây dựng và phát triển, văn học - nghệ thuật TPHCM luôn giữ vai trò tiên phong, đồng hành cùng sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển thành phố. Dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ, chính quyền Thành phố, lĩnh vực này không ngừng lớn mạnh, khẳng định vị thế trung tâm văn hóa - nghệ thuật lớn của cả nước, lan tỏa giá trị nhân văn, hun đúc bản sắc và khát vọng của đô thị anh hùng.

Ngay từ sau ngày đất nước thống nhất, TPHCM đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách phát triển văn hóa - văn nghệ phù hợp với từng giai đoạn. Thành phố chú trọng đầu tư thiết chế văn hóa, xây dựng đội ngũ văn nghệ sĩ có bản lĩnh chính trị, đồng thời đưa giáo dục thẩm mỹ, lịch sử, nghệ thuật truyền thống vào trường học để nuôi dưỡng tâm hồn thế hệ trẻ. Hệ thống bảo tàng, thư viện, sân khấu, rạp hát được nâng cấp, nhiều công trình văn hóa tiêu biểu như Nhà hát Trần Hữu Trang, Sân khấu Sen Hồng, Rạp Xiếc Phú Thọ… đi vào hoạt động. Cùng với khu vực công lập, thành phố đẩy mạnh xã hội hóa, khuyến khích các tổ chức tư nhân tham gia phát triển văn hóa.

Nhiều tác phẩm giá trị ra đời, phản ánh sâu sắc hơi thở cuộc sống, khơi dậy niềm tự hào và tình yêu quê hương, như Người ven đô, Cánh đồng hoang, Mùa Xuân trên Thành phố Hồ Chí Minh, Bài ca không quên… Thành phố cũng tổ chức nhiều giải thưởng lớn và lễ hội mang tầm quốc tế như Giải thưởng Văn học - Nghệ thuật TPHCM, Lễ hội Âm nhạc Hò dô, Lễ hội Áo dài, góp phần quảng bá hình ảnh TPHCM năng động, sáng tạo.

Hiện Thành phố có gần 97.000 người hoạt động trong lĩnh vực văn hóa - nghệ thuật, 17.670 doanh nghiệp văn hóa, đóng góp khoảng 5,7% GRDP. Các chính sách chăm lo, khuyến khích sáng tạo được triển khai đồng bộ, tạo động lực cho đội ngũ văn nghệ sĩ, trong đó có 26 người đạt Giải thưởng Hồ Chí Minh, 95 người đạt Giải thưởng Nhà nước.

Dù còn những hạn chế về hạ tầng, chính sách, quảng bá và đội ngũ kế cận nhưng văn học - nghệ thuật TPHCM vẫn vững vàng hướng tới tương lai, tiếp tục tỏa sáng, góp phần xây dựng thành phố trở thành đô thị sáng tạo, văn minh, hiện đại, nghĩa tình - trung tâm văn hóa lớn của cả nước và khu vực.

Đưa văn hóa - nghệ thuật trở thành một ngành kinh tế dịch vụ quan trọng

Phát biểu tại hội nghị, ông Dương Anh Đức, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TPHCM, nhấn mạnh, bước vào giai đoạn phát triển mới, TPHCM tiếp tục xác định văn học - nghệ thuật là lĩnh vực có vai trò đặc biệt quan trọng trong xây dựng con người, xây dựng nền tảng tinh thần của xã hội, góp phần phát triển bền vững thành phố.

Thành phố đặt mục tiêu đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức và năng lực lãnh đạo của các cấp về văn học - nghệ thuật; hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm thu hút và trọng dụng nhân tài; đầu tư đồng bộ hệ thống thiết chế văn hóa; gắn phát triển văn học - nghệ thuật với bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

Cùng với đó, Thành phố chú trọng tăng cường công tác đấu tranh, phản bác các sản phẩm văn hóa độc hại, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; định hướng thẩm mỹ lành mạnh, đặc biệt cho thế hệ trẻ.

Đồng thời, triển khai hiệu quả Chiến lược phát triển ngành công nghiệp văn hóa giai đoạn 2025 - 2030, từng bước đưa văn hóa - nghệ thuật trở thành một ngành kinh tế dịch vụ quan trọng, đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế, nâng cao chất lượng đời sống tinh thần của người dân, xây dựng TPHCM văn minh, hiện đại, nghĩa tình.

Tại hội nghị, Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang đã trả lời nhiều câu hỏi của các nghệ sĩ. Ông Quang nhận định Thành phố là nơi hội tụ được nhiều tài năng trên khắp cả nước về sinh sống, làm việc. Nhiều người trẻ từ các vùng miền đã chọn Thành phố làm nơi khởi nghiệp, trong đó có nhiều tài năng trên lĩnh vực văn học, nghệ thuật. Đây là một vốn quý mà Thành phố cần gìn giữ phát huy.

Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang đề nghị ngành văn hóa Thành phố cần nghiên cứu để có những quy định khung vừa chặt chẽ nhưng đồng thời có độ linh hoạt để các đơn vị nghệ thuật, văn nghệ sĩ an tâm làm nghề, phát huy sức sáng tạo và cạnh tranh lành mạnh.

Ông cũng yêu cầu ngành văn hóa cần có kế hoạch gìn giữ nghệ thuật truyền thống như một di sản, đồng thời cố gắng có những giải pháp tạo nên sức hấp dẫn cho các loại hình nghệ thuật này trở nên hấp dẫn, thu hút công chúng.

Đồng thời, ông mong muốn các đơn vị, văn nghệ sĩ cần đổi mới hình thức quảng bá tác phẩm phù hợp với xu hướng phát triển để đưa tác phẩm văn học, nghệ thuật đến gần hơn, thuận lợi hơn với khán giả, bạn đọc, nhất là công chúng trẻ ngày nay.

Tại Hội nghị, Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố vinh dự đón nhận Huân chương Lao động Hạng Nhất của Chủ tịch nước trao tặng. Ban Tổ chức cũng tiến hành khen thưởng, trao Bằng khen của Chủ tịch UBND TPHCM cho các tập thể, cá nhân có đóng góp tích cực, quan trọng đối với sự phát triển của văn học, nghệ thuật Thành phố Hồ Chí Minh 50 năm sau ngày đất nước thống nhất (30/4/1975-30/4/2025).

Vũ Phong