Bàn giải pháp khuyến sinh, đảm bảo duy trì mức sinh thay thế
(Chinhphu.vn) - Trong bối cảnh nhiều địa phương đang đối mặt với mức sinh giảm sâu, thách thức đặt ra không chỉ là con số thống kê mà còn liên quan đến cân bằng dân số, ổn định cấu trúc gia đình và duy trì sức sống cộng đồng.

Hội thảo "Chia sẻ kinh nghiệm, đề xuất giải pháp khuyến khích tăng mức sinh tại các tỉnh có mức sinh thấp, đảm bảo duy trì mức sinh thay thế"
Ngày 22/10, tại TPHCM, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) Việt Nam phối hợp Hội LHPN TPHCM tổ chức Hội thảo "Chia sẻ kinh nghiệm, đề xuất giải pháp khuyến khích tăng mức sinh tại các tỉnh có mức sinh thấp, đảm bảo duy trì mức sinh thay thế". Đây là diễn đàn bàn về vấn đề chiến lược, có ảnh hưởng lâu dài tới tương lai dân tộc.
Phát biểu tại hội thảo, bà Nguyễn Thị Thu Hiền, Phó Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam, cho biết Hội đã triển khai nhiều hoạt động tuyên truyền như cuộc vận động "Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch", mô hình "Gia đình 5 có, 3 sạch", phong trào "Phụ nữ Việt Nam thời đại mới", khuyến khích sinh đủ hai con, nuôi dạy con tốt. Hội cũng tích cực góp ý, phản biện các chính sách, luật liên quan đến quyền sinh con, lao động nữ, tạo môi trường pháp lý thuận lợi để phụ nữ yên tâm sinh, nuôi con an toàn.
Tuy nhiên, bà Hiền cho rằng các giải pháp hiện nay vẫn chưa đủ mạnh và đồng bộ. Cần tổng kết, nhân rộng các mô hình hiệu quả, lắng nghe khó khăn từ cơ sở để xây dựng chính sách phù hợp hơn với từng vùng, từng nhóm phụ nữ.
Tại hội thảo, ông Nguyễn Thiện Nhân, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy TPHCM, nêu bốn bài học Việt Nam cần rút kinh nghiệm từ các quốc gia có mức sinh thấp. Theo ông, các chính phủ phải hành động sớm khi mức sinh giảm dưới mức thay thế với chính sách đủ mạnh để đưa mức sinh trở lại ổn định. Bên cạnh đó, nhà nước và doanh nghiệp cần cùng chia sẻ trách nhiệm bảo đảm thu nhập tối thiểu cho người lao động có gia đình bốn người.
Ông Nhân cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục sớm về giá trị gia đình và sinh con; đồng thời đề xuất bổ sung môn "Hạnh phúc" trong trường học để thanh niên học kỹ năng xây dựng gia đình, nuôi dạy con, hướng tới hạnh phúc bền vững.
Ở góc nhìn thực tiễn, bà Đinh Thị Hường, Giám đốc hành chính, Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH Cao su Phong Thái (TPHCM), chia sẻ kinh nghiệm khuyến sinh trong doanh nghiệp. Công ty thường xuyên truyền thông nội bộ về lợi ích sinh đủ hai con, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, tổ chức khám sức khỏe, tư vấn sinh sản, tặng quà cho lao động mang thai, sinh con, hỗ trợ nghỉ chăm con ốm không trừ lương. Nhờ đó, tỷ lệ nữ lao động sinh 2-3 con đạt 96%, phần lớn trong độ tuổi 20–35.
Ông Phạm Chánh Trung, Chi cục trưởng Chi cục Dân số TPHCM, cho rằng bên cạnh chính sách khuyến sinh, cần tận dụng các kênh truyền thông như phim ảnh, âm nhạc, nghệ thuật để lan tỏa hình ảnh gia đình hạnh phúc, có hai con. Đồng thời, Hội LHPN cần đóng vai trò kết nối, thúc đẩy các chính sách hỗ trợ về nhà ở, thuế thu nhập cá nhân, giúp việc khuyến sinh trở nên thiết thực hơn.
Theo ông Trung, nhiều người dân vẫn mong muốn sinh con khi có điều kiện, do đó đây là "thời điểm vàng" để hành động. Nếu chậm trễ, cơ hội sẽ trôi qua.
Từ góc độ y tế, BS.CKII Trần Ngọc Hải, Giám đốc Bệnh viện Từ Dũ, nhấn mạnh: "Con người vừa là tài nguyên, vừa là tài sản quý giá nhất của xã hội. Mức sinh thấp kéo theo nhiều hệ lụy nghiêm trọng". Ông đề xuất cần có chương trình hỗ trợ tài chính cho các cặp vợ chồng vô sinh, hiếm muộn; đồng thời phát triển mô hình ngân hàng trứng, tinh trùng để tăng cơ hội làm cha, làm mẹ. Với những trường hợp có ý định bỏ con, cần tăng cường truyền thông, thuyết phục giữ thai; đồng thời giúp các cặp vợ chồng mong có con dễ tiếp cận dịch vụ y tế, đảm bảo trẻ được chăm sóc, bảo vệ ngay từ khi còn trong bụng mẹ.
Vũ Phong