Bảo vệ tài khoản ngân hàng trước nguy cơ lừa đảo trực tuyến gia tăng
(Chinhphu.vn) - Thời gian qua, các cơ quan chức năng như Bộ Công an, các ngân hàng thương mại, cơ quan truyền thông liên tục cảnh báo về hình thức, thủ đoạn, chiêu trò của tội phạm mạng hòng lừa đảo, chiếm đoạt tiền trong tài khoản của người dùng.
Nhằm bảo vệ tài khoản ngân hàng của khách hàng, ngày 19/9 tại TPHCM Báo Tuổi Trẻ phối hợp Ngân hàng Nhà nước tổ chức hội thảo "Bảo vệ tài khoản ngân hàng trước nguy cơ lừa đảo trực tuyến gia tăng".
Cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ, ngày càng có nhiều thủ đoạn lừa đảo trực tuyến tinh vi để chiếm đoạt tiền trong tài khoản ngân hàng của người dùng. Theo đại diện lãnh đạo A05 thuộc Bộ Công an, dự báo các ngân hàng và khách hàng của ngân hàng tiếp tục là mục tiêu của tội phạm.
Nhận diện các hình thức lừa đảo trực tuyến
Ông Lê Anh Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước (NHNN), cho biết, thời gian qua lừa đảo trực tuyến đã bùng phát mạnh, có tác động tiêu cực đến người tiêu dùng, doanh nghiệp bán hàng lẫn các tổ chức tài chính. Những kẻ lừa đảo sử dụng các công cụ kỹ thuật hoặc phi kỹ thuật "social engineering" để xâm phạm thông tin cá nhân của người dùng cho nhiều mục tiêu khác nhau nhưng thường nhắm đến mục đích lừa lấy tiền của người dùng.
Tại Việt Nam các hình thức lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng gồm: Đối tượng lừa đảo giả danh công an, Viện kiểm sát, tòa án... gọi điện đe dọa khách hàng có liên quan đến vụ án, đường dây tội phạm và yêu cầu khách hàng chuyển tiền đến các tài khoản chỉ định để phục vụ điều tra.
Bên cạnh đó, hình thức lừa đảo chiếm đoạt quyền sử dụng số điện thoại diễn ra khá phổ biến thời gian qua. Kẻ gian mạo danh nhân viên nhà mạng đề nghị hỗ trợ chuyển sim 3G thành 4G miễn phí hoặc thông báo khóa sim vì chưa chuẩn hóa thuê bao. Nạn nhân làm theo hướng dẫn và bị chiếm đoạt quyền sử dụng số điện thoại để nhận mã OTP kết hợp với thông tin định danh đã thu thập được của khách hàng để kích hoạt lại dịch vụ ngân hàng điện tử, có quyền truy cập thực hiện các giao dịch chiếm đoạt tiền của người dùng.
Một hình thức lừa đảo mới xảy ra gần đây là kẻ gian giả mạo công chức, viên chức, cơ quan nhà nước hướng dẫn người dân cài đặt các ứng dụng giả mạo (VssID, VNeID, eTax Mobile,…) để chiếm quyền điều khiển điện thoại, thu thập thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng và lấy cắp tiền trong tài khoản ngân hàng của người dùng…
Tăng cường giải pháp bảo vệ tài khoản khách hàng
Thượng tá Cao Việt Hùng, Phó trưởng phòng 4, Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05) thuộc Bộ Công an, cho biết, Bộ Công an dự báo trong thời gian tới, hoạt động tội phạm sử dụng công nghệ cao ngày càng phát triển, có xu hướng lợi dụng các thành tựu khoa học, công nghệ như Deepfake, Deepvoice để thực hiện hành vi phạm tội. Các ngân hàng và khách hàng của ngân hàng tiếp tục là mục tiêu của tội phạm. Đối với ngân hàng, các đối tượng rà quét, tấn công hệ thống, dò tìm, khai thác lỗ hổng bảo mật, tấn công mã độc,... Đối với khách hàng của ngân hàng, các đối tượng liên tục sử dụng nhiều phương thức, thủ đoạn mới để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Theo ông Lê Anh Dũng, để hạn chế lừa đảo, gian lận trong hoạt động thanh toán, cần sự nỗ lực hành động, phối hợp của các bên, trog đó có vai trò của Ngân hàng và người dùng.
Ông Dũng cho biết, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý. Cụ thể, cơ quan này sẽ sửa Quyết định 630/QĐ-NHNN về kế hoạch áp dụng các giải pháp về an toàn bảo mật trong thanh toán trực tuyến và thanh toán thẻ ngân hàng. Theo đó, tới đây Ngân hàng Nhà nước sẽ quy định hạn mức giao dịch phải xác thực bằng sinh trắc học để xác định người mở tài khoản và người thực hiện giao dịch đó phải là một.
"Theo thống kê, 90% các khoản chuyển tiền liên ngân hàng là dưới 10 triệu, chỉ 10% là chuyển trên 10 triệu đồng. Do vậy tới đây sẽ có quy định hạn mức buộc phải xác thực sinh trắc học (bằng vân tay, khuôn mặt) khi chuyển tiền liên ngân hàng, có thể là mức 10 triệu đồng. Qua đó cũng sẽ vô hiệu hóa luôn nạn mua bán, cho thuê tài khoản ngân hàng đã tồn tại suốt thời gian qua", ông Dũng chia sẻ
Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước phối hợp với Bộ Công an tiếp tục thực hiện việc kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để xác thực thông tin tín dụng khách hàng. Làm việc với Bộ Thông tin và Truyền thông về phương án làm sạch dữ liệu, đối khớp thông tin chủ tài khoản đăng ký dịch vụ ngân hàng trực tuyến với thông tin chủ thuê bao di động theo số điện thoại di động.
Lê Anh