Cải tiến, đổi mới chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị cơ sở

Theo ông Trần Xuân Điền, Phó Trưởng Ban Dân vận Thành ủy, những năm qua, hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội từ thành phố đến cơ sở từng bước có sự cải tiến, đổi mới về nội dung và phương thức hoạt động, nhiều mô hình mới được hình thành.

Tuy nhiên, vẫn còn tiềm ẩn những hạn chế tồn tại tại cơ sở, cụ thể là tại phường, xã, thị trấn. Trong đó, công tác quy hoạch, đào tạo đội ngũ cán bộ thiếu hụt nguồn bổ sung, nhất là cán bộ Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội phường, xã, thị trấn, khu phố, ấp; trình độ năng lực của một bộ phận cán bộ còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới.

Số lượng đoàn viên, hội viên đông nhưng chưa mạnh; phong trào có lúc, có nơi còn nặng về hình thức, chỉ tiêu; vai trò đại diện phản biện, giám sát còn lúng túng. Công tác xây dựng lực lượng chính trị nòng cốt và nòng cốt chính trị chưa được quan tâm đúng mức; lực lượng đoàn viên, hội viên chưa phát huy được vai trò nòng cốt trong công tác nắm bắt tình hình dư luận xã hội. Việc vận động quần chúng ở một số nơi vẫn còn thụ động, đặc biệt là vai trò tham gia công tác vận động tại một số dự án trên địa bàn.

Số lượng cán bộ, công chức chưa phù hợp với quy mô dân số

Theo bà Nguyễn Thị Hồng Thắm, Phó Giám đốc Sở nội vụ, việc bố trí số lượng và chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức phường, xã, thị trấn trên địa bàn Thành phố đang thực hiện theo các quy định tại Nghị định số 33/2021/NĐ-CP và Nghị định số 34/2019/NĐ-CP của Chính phủ.

Tuy nhiên, thực tiễn quản lý nhà nước tại cơ sở đã ghi nhận những bất cập, khó khăn phát sinh do số lượng cán bộ, công chức theo quy định chưa đủ để đảm bảo nguồn lực thực hiện nhiệm vụ.

Hiện tại, Thành phố có 117/312 phường, xã, thị trấn dân số từ 30.000 người trở lên. Đặc biệt có 06 phường, xã có số dân trên 100.000 người: Phường Hiệp Bình Chánh, thành phố Thủ Đức (dân số 101.452 người); phường Hiệp Thành, Quận 12 (dân số 103.832 người); phường Bình Hưng Hòa A, quận Bình Tân (dân số 124.000 người); huyện Bình Chánh có xã Bình Hưng (dân số 106.156), xã Vĩnh Lộc A (dân số 164.267 người), xã Vĩnh Lộc B (dân số122.142 người).

Thực hiện các quy định của Chính phủ, số lượng cán bộ, công chức tại 06 phường, xã có dân số trên 100.000 người cũng được giao bằng với số lượng cán bộ, công chức tại các phường, xã, thị trấn có dân số từ 30.000 người trở lên. Như vậy, số lượng cán bộ, công chức chưa phù hợp với quy mô dân số, hoạt động kinh tế và đặc điểm từng phường, xã, thị trấn.

Mặt khác, TPHCM có dân số đông nhất cả nước, mật độ dân số bình quân của thành phố là 4.289 người/km2, tuy nhiên phân bố không đồng đều, tập trung tại các quận trung tâm. Thực tiễn ghi nhận khi dân số tăng lên tỉ lệ thuận với khối lượng công việc phát sinh, gia tăng áp lực công việc đòi hỏi đội ngũ cán bộ, công chức tại cơ sở kéo dài thời gian làm việc, thực hiện nhiệm vụ, đồng thời, thiếu nguồn nhân lực triển khai, thực hiện nhiệm vụ quản lý Nhà nước, phục vụ nhân dân trên địa bàn, đặc biệt là các địa phương có địa bàn rộng, đang trong quá trình đô thị hóa, phức tạp trong quản lý xây dựng, quản lý đất đai.

Trong năm 2022, Sở Nội vụ đã tiến hành khảo sát thực tiễn tại một số địa phương. Qua khảo sát thực tiễn tại phường Bình Hưng Hòa A, quận Bình Tân bình quân một cán bộ, công chức tham mưu 628 văn bản/năm; 52 văn bản/tháng. Tổng số hồ sơ giải quyết cung cấp dịch vụ công và phục vụ nhân dân là 113.449 hồ sơ (bình quân một cán bộ, công chức giải quyết 3.241 hồ sơ/người/năm; 270 hồ sơ/tháng).

Ghi nhận tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả tại UBND xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh; UBND phường Linh Trung, thành phố Thủ Đức tổ chức tiếp nhận hồ sơ các ngày Thứ 3 và Thứ 5 trong tuần đến 18h30' để đảm bảo tiến độ giải quyết các thủ tục hành chính, dịch vụ công theo yêu cầu của người dân tại địa phương.

Tuy nhiên, đối với các phường thuộc địa bàn Quận 1, các hoạt động văn hóa - xã hội diễn ra từ sau 17h mỗi ngày, do đó tại các phường trung tâm như phường Phạm Ngũ Lão, Bến Nghé, Bến Thành, đội ngũ cán bộ, công chức có thể làm việc đến 2 - 3 giờ sáng trong những ngày lễ lớn, ngày nghỉ cuối tuần để thực hiện các công tác quản lý nhà nước, an sinh xã hội, an ninh trật tự tại địa bàn.

Bên cạnh đó, mỗi địa bàn phường, xã, thị trấn còn có tính phức tạp riêng tùy theo đặc điểm tình hình. Những phường, xã, thị trấn đang trong quá trình đô thị hóa thì yêu cầu nhân lực tập trung phục vụ nhu cầu sao y chứng thực của người dân, doanh nghiệp, tổ chức trên địa bàn sẽ tập trung vào giờ hành chính; nguồn lực tham mưu triên khai các công tác quản lý nhà nước trong xây dựng, đất đai, vệ sinh môi trường. Tại những phường nằm tại khu vực các quận trung tâm, việc thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước trong giờ hành chính sẽ áp lực ít hơn các phường, xã, thị trấn đang trong quá trình đô thị hóa nhưng phát sinh các nhiệm vụ đảm bảo an sinh xã hội, an ninh trật tự trên địa bàn vào khung giờ sau 17 giờ và đặc biệt trong những ngày lễ, ngày nghỉ cuối tuần.

Tạo sự chuyển biến lớn tại phường, xã, thị trấn theo hướng tốt đẹp hơn

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Hồ Hải ghi nhận các kết quả đạt được trong thời gian qua, nhất là vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền các cấp trên địa bàn. Các đơn vị đã tập trung thực hiện củng cố, kiện toàn hệ thống chính trị cơ sở trong điều kiện thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19, phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội.

Theo ông Hải, với yêu cầu ngày càng cao của công tác dân vận đòi hỏi sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Từ đó, thời gian tới, ông yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng cần tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo đối với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, đặc biệt là phát hiện ra những vấn đề đang tồn tại, vướng mắc và mạnh dạn đổi mới, khắc phục.

Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy, chính quyền với hệ thống chính trị trong việc thực hiện chủ trương, đường lối của Trung ương, Thành ủy về công tác dân vận, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, đồng thời, thực hiện nghiêm Chỉ thị 13 năm 2021 của Ban Thường vụ Thành ủy về lãnh đạo thực hiện Đề án số 06 về "Nâng cao vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và nhân dân giám sát tổ chức đảng, đảng viên và hoạt động của chính quyền các cấp Thành phố trên địa bàn giai đoạn 2021-2030.

Bên cạnh đó, ông Hải cho rằng cần quan tâm lãnh đạo công tác phối hợp giữa chính quyền với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội; đẩy mạnh phong trào thi đua "Dân vận khéo" gắn với "5 không" và việc đẩy mạnh "Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" trong tình hình mới.

Ông Hải bày tỏ hy vọng những nội dung nêu trên sẽ được cụ thể hóa bằng các chương trình, kế hoạch chi tiết, những giải pháp thiết thực và có tính khả thi cao gắn với tình hình thực tế tại từng địa phương, cơ quan, đơn vị, đặc biệt là tạo sự chuyển biến lớn tại phường, xã, thị trấn theo hướng tốt đẹp hơn. Từ đó, hoạt động của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội từ thành phố đến cơ sở từng bước có sự cải tiến, đổi mới về nội dung và phương thức hoạt động, sẽ có nhiều mô hình mới được ra đời, cơ bản đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng của nhân dân.

Anh Thơ