Chỉ số già hóa dân số của TPHCM cao nhất cả nước

Một trong những mục tiêu TPHCM đã hoàn thành xuất sắc qua 5 năm triển khai thực hiện Chiến lược Dân số và Sức khỏe sinh sản giai đoạn 2016 - 2020 là thực hiện tốt các hoạt động can thiệp nâng cao chất lượng dân số giai đoạn đầu đời. Ảnh: VGP/Băng Tâm

Theo kết quả Tổng điều tra dân số và nhà ở vào ngày 1/4/2019, TPHCM có 8.993.082 người. Trong đó, tỷ suất sinh con của người dân TP là 1,39 con. Đây là tỷ suất rất thấp so cả nước là 2,09 con. Nếu so sánh từ năm 2000 đến năm 2019 thì tổng tỷ suất sinh của thành phố giảm đáng kể từ 1,76 con/phụ nữ xuống còn 1,39 con.

TPHCM đang xếp trong nhóm 21 tỉnh, thành phố có mức sinh thấp. Mức sinh thấp sẽ tác động mạnh đến cơ cấu dân số Thành phố trong tương lai. Tình trạng này kéo dài sẽ để lại nhiều hệ lụy như già hóa dân số nhanh, thiếu hụt nguồn lao động, ảnh hưởng đến anh sinh xã hội… Nhất là trong bối cảnh kinh tế TP tiếp tục tăng trưởng, tốc độ đô thị hóa cao, sự hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.

Năm 2019, TPHCM đã tổ chức một hội thảo lấy ý kiến chuyên gia nhằm tìm giải pháp khắc phục tình trạng mức sinh thấp trên địa bàn. Đã có những đề xuất cho rằng, để khuyến khích tỷ lệ sinh con đối với phụ nữ trong độ tuổi sinh tăng lên thì thành phố cần phải ban hành nghị quyết về chính sách dân số và phát triển giai đoạn 2021-2025.

Trong đó phải có những chính sách ưu tiên, ví dụ với những cặp vợ chồng có hộ khẩu thường trú tại thành phố sẽ được miễn, giảm viện phí khi sinh con thứ 2; ưu tiên hỗ trợ vay mua nhà xã hội hoặc thuê nhà đối với những cặp vợ chồng đã sinh đủ 2 con; miễn giảm học phí cho trẻ dưới 10 tuổi. Thậm chí, có đề xuất với sản phụ sinh con thứ 2 được nghỉ 12 tháng, chồng được nghỉ 1 tháng… nhưng chưa thể triển khai bởi còn liên quan đến luật lao động và doanh nghiệp…

Trong khi tỷ suất sinh thấp thì chỉ số già hóa dân số của TP lại cao nhất cả nước, ở mức 49,4%. Thành phố đang bước vào giai đoạn già hóa dân số.

Ngoài ra, TP đang đối diện với những khó khăn trong công tác quản lý nhà nước về dân số do dân số đông, biến động dân cư rất lớn, người nhập cư đông và tăng nhanh; phân bố dân cư không đồng đều, tốc độ đô thị hóa nhanh; các vấn đề liên quan đến dân số và chất lượng sống như nhà ở, việc làm, môi trường ô nhiễm, vệ sinh an toàn thực phẩm, dịch bệnh… Trước đó, tại Hội nghị Ban chấp hành Đảng bộ Thành phố lần thứ 42, Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân đã nêu vấn đề, tổng thể các yếu tố môi trường sống nêu trên làm cho người dân  nảy sinh tâm lý ngại sinh con.

Băng Tâm