Cơ chế đột phá giúp Trung tâm tài chính quốc tế TPHCM thu hút các nhà đầu tư

Sau khi Nghị quyết phát triển trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ 1/9/2025, TPHCM đang tích cực phối hợp với các bộ, ngành " tăng tốc" xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại TPHCM (IFC HCM).

Định hướng IFC HCM là nơi hội tụ và phát triển các sản phẩm tài chính của tương lai

TPHCM đặt mục tiêu xây dựng Trung tâm Tài chính Quốc tế nhằm thu hút đầu tư, phát triển thị trường tài chính hiện đại, kết nối toàn cầu, áp dụng các mô hình tài chính số, tài chính xanh, tài sản số, công nghệ tài chính (Fintech), tạo nền tảng cho tăng trưởng kinh tế bền vững trong nhiệm kỳ tới, góp phần hiện thực hóa tầm nhìn về một siêu đô thị tốp 100 thành phố toàn cầu.

Theo các chuyên gia, TPHCM hoàn toàn có thể trở thành một Trung tâm tài chính quốc tế như vậy nếu có chiến lược đúng đắn, khung pháp lý phù hợp và cơ chế vận hành hiện đại.

TS Trần Quý, Viện trưởng Viện Phát triển kinh tế số Việt Nam, cho rằng, bài toán đầu tiên là hoàn thiện khung pháp lý nhằm hỗ trợ các nhà kiến tạo. Thực tế cho thấy, thời gian qua, Việt Nam vẫn thiếu một hành lang pháp lý rõ ràng cho các mô hình kinh doanh mới như cho vay ngang hàng (P2P lending), ngân hàng số…

Nghị quyết 05 của Chính phủ về việc triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam ban hành vào tháng 9/2025 đã đề cập những nội dung quan trọng như công nhận, quản lý, đánh thuế và phân loại danh mục đối với loại tài sản này. "Đây là một bước tiến lớn giúp hoàn thiện khung pháp lý để Việt Nam có thể đẩy mạnh phát triển kinh tế số trong thời gian tới, nhất là việc phát triển trung tâm tài chính quốc tế" TS Quý đánh giá.

Cùng với đó, theo TS. Quý, ngoài việc thí điểm sàn giao dịch mã hóa cần mở rộng thêm sàn giao dịch carbon và sàn giao dịch tài sản năng lượng tái tạo trên nền tảng gốc, nhằm nâng cao giá trị và năng lực phát triển của tài sản số. Dự án này dựa trên ba trụ cột: Vận hành; công nghệ và tạo cung (huy động sự tham gia của các tập đoàn lớn trong lĩnh vực năng lượng, công nghiệp để tiên phong kiểm kê, phát thải và tạo tín chỉ).

Hiện nay, xu thế tài chính số tại Việt Nam đang phát triển mạnh. Theo Chainanalysis (tháng 9/2025), Việt Nam nằm trong nhóm bốn quốc gia đứng đầu về chỉ số chấp nhận crypto, với mức độ phổ cập cao gấp 3 đến 4 lần so với trung bình toàn cầu; có hơn 17 triệu người Việt Nam tham gia giao dịch tiền mã hóa, với tổng giá trị giao dịch hằng năm trên 100 tỷ USD. Việt Nam định hướng trung tâm tài chính quốc tế sẽ là một "sandbox" tiên tiến, là nơi hội tụ và phát triển các sản phẩm tài chính của tương lai.

Công nghệ blockchain và AI làm trụ cột phát triển

Trao đổi với phóng viên Báo Điện tử Chính phủ, PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, thành viên Tổ tham mưu thành lập IFC HCM cho biết: IFC HCM sẽ tiên phong áp dụng cơ chế sandbox (thử nghiệm có kiểm soát) quy mô lớn, cho phép các startup fintech thử nghiệm những sản phẩm, dịch vụ tài chính mới nổi trong môi trường được quản lý đặc biệt. Những ý tưởng táo bạo từ tiền số, tài sản số đến ứng dụng blockchain, AI - sẽ được tạo điều kiện "ươm mầm" ngay tại trung tâm.

Đây thực sự là một "phòng thí nghiệm mở" giúp Việt Nam thu hút các dự án khởi nghiệp và sáng kiến công nghệ tài chính mới, tạo ra những mô hình độc đáo có sức cạnh tranh trong khu vực.

Khác với các trung tâm tài chính truyền thống, IFC HCM được định vị là một trung tâm tài chính dựa trên công nghệ cao, trong đó blockchain và trí tuệ nhân tạo (AI) là hai trụ cột chiến lược. Điều này đồng nghĩa mọi hoạt động cốt lõi của trung tâm sẽ được "tiếp sức" bởi công nghệ mới nhất. Blockchain được ứng dụng để xây dựng hạ tầng sổ cái phân tán, giúp các giao dịch tài chính minh bạch, an toàn và cho phép triển khai các hợp đồng thông minh trong nhiều dịch vụ. AI thì hỗ trợ phân tích dữ liệu lớn, tự động hóa quy trình và tạo ra các sản phẩm tài chính thông minh hơn.

Bên cạnh đó, để trở thành bến đỗ hấp dẫn cho các nhà đầu tư và định chế tài chính hàng đầu, IFC HCM dự kiến sẽ có hàng loạt ưu đãi hấp dẫn từ miễn, giảm thuế mạnh mẽ cho đến chính sách thị thực thông thoáng cho chuyên gia nước ngoài và gia đình họ. Đặc biệt, thủ tục hành chính sẽ được đơn giản hóa tối đa theo cơ chế "một cửa" tạo thuận lợi lớn có cho nhà đầu tư.

Hạ tầng " cứng" ngày càng hoàn thiện và chi phí cạnh tranh

PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân cũng cho rằng, với những cơ chế mở như trên, cùng với vị trí địa lý chiến lược là " cửa ngõ" của khu vực Đông Nam Á; môi trường chính trị ổn định, tăng trưởng kinh tế luôn duy trì ở mức cao liên tục trong nhiều năm giúp IFC HCM trở nên " hấp dẫn" hơn trong mắt các nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, IFC HCM có nhiều cơ hội trở thành trung tâm tài chính của khu vực với các yếu tố lợi thế về giá cả chi tiêu, sinh hoạt hợp lý, nhất là so với các trung tâm tài chính quanh khu vực như Singapore, Thượng Hải… và cuối cùng là các chính sách hỗ trợ của Chính phủ và TPHCM đang thúc đẩy nhanh việc chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, đổi mới sáng tạo.

Trên thực tế, cùng với ưu đãi về thuế và cơ chế thử nghiệm, một loạt hạ tầng cứng và hạ tầng mềm đang được triển khai mạnh mẽ tại TPHCM và Đà Nẵng - từ giao thông, logistics, viễn thông đến hạ tầng số… tạo nên hệ sinh thái hỗ trợ cho trung tâm tài chính.

Mới đây, Bộ Khoa học và Công nghệ vừa ban hành kế hoạch phát triển hạ tầng viễn thông, hạ tầng số phục vụ phát triển trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, với quan điểm hạ tầng số, bao gồm hạ tầng viễn thông và Internet; hạ tầng dữ liệu; hạ tầng vật lý - số; hạ tầng tiện ích số và công nghệ số như dịch vụ là một nền tảng quan trọng bậc nhất của một trung tâm tài chính quốc tế hiện đại.

Trong đó, hạ tầng viễn thông - Internet, là phủ sóng 5G toàn bộ các khu vực triển khai xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế tại TPHCM, Thành phố Đà Nẵng; bảo đảm năng lực, sẵn sàng triển khai thử nghiệm mạng di động 6G theo nhu cầu của Trung tâm tài chính quốc tế.

Nhiều DN tìm hiểu cơ hội đầu tư IFC HCM

Trong thời gian gần đây, nhiều tập đoàn và tổ chức tài chính nước ngoài đã tới TPHCM tìm hiểu các cơ hội đầu tư tại IFC HCM.

Mới đây, tại buổi làm việc với đoàn DN Hà Lan tới Thành phố tìm hiểu cơ hội đầu tư, đối với IFC HCM, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Văn Được cho biết, ranh giới dự kiến IFC HCM ở khu đô thị mới Thủ Thiêm và một phần tại phường Sài Gòn, Bến Thành (Quận 1 cũ) với diện tích gần 800 ha, khu lõi rộng khoảng 12 ha, gồm tòa nhà trung tâm tài chính quốc tế và các hạ tầng, dịch vụ kèm theo.

Trong IFC HCM, các doanh nghiệp lĩnh vực tài chính quốc tế khi đăng ký sẽ được hưởng chế độ, chính sách ưu đãi. Doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân làm việc trong khu vực này được phân xử bằng luật pháp theo thông lệ quốc tế, đồng thời điều chỉnh bởi pháp luật Việt Nam tùy từng trường hợp cụ thể.

Lãnh đạo TPHCM cũng cho biết, theo kế hoạch, dự kiến, trong tháng 10/2025, đoàn TPHCM sẽ có chuyến công tác tại Mỹ và ký kết hợp tác với NASDAQ để phát triển trung tâm tài chính quốc tế tại TPHCM.

Trong một năm qua, TPHCM đã có cú bứt phá ấn tượng khi tăng tổng cộng 10 bậc, cho thấy sự dịch chuyển trong cách thị trường quốc tế nhìn nhận tiềm năng của Thành phố. Ngoài ra, Chỉ số Trung tâm tài chính toàn cầu (GFCI) 38 cũng đưa TPHCM vào nhóm "những trung tâm tài chính cần theo dõi", đồng nghĩa với việc Thành phố đã bắt đầu thu hút sự chú ý lớn hơn từ cộng đồng tài chính toàn cầu. TPHCM cũng nằm trong top 15 trung tâm tài chính được dự báo sẽ phát triển mạnh mẽ trong 2-3 năm tới.

Ngay từ những ngày đầu ấp ủ ý tưởng thành lập IFC HCM, Thành phố đã nhận được sự đồng hành, hỗ trợ tích cực từ Chính phủ, các tổ chức nghiên cứu và doanh nghiệp Anh. Hội nghị Thượng đỉnh Doanh nghiệp Anh Quốc - Việt Nam 2025 được tổ chức vào tháng 11 tới đây tại TPHCM với trọng tâm chiến lược vào năng lượng tái tạo và việc thành lập trung tâm tài chính quốc tế được kỳ vọng sẽ tạo cú hích mới thu hút nhiều DN Anh tham gia vào IFC HCM.

Trong khi đó, đại diện Trung tâm Tài chính London cho biết sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm với Việt Nam, đồng thời giới thiệu các nhà đầu tư tham gia vào IFC HCM.

Lê Anh