Đến 2029, chuyển đổi toàn bộ xe 2 bánh xăng sang điện cho tài xế công nghệ

Đề án sẽ trình UBND TPHCM trong tháng 7 này, dự kiến áp dụng chính sách hỗ trợ, khuyến khích từ ngày 1/1/2026 (nếu được các cấp thông qua). Đề án đặt mục tiêu đến năm 2029 sẽ chuyển đổi toàn bộ số lượng xe 2 bánh từ xăng sang điện cho tất cả shipper, tài xế công nghệ; giảm 100% lượng khí thải gây ô nhiễm và khí nhà kính từ nhóm xe này.

Theo đó, Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM đang hoàn chỉnh Đề án "Chuyển đổi xe 2 bánh từ xe xăng sang xe điện cho tài xế công nghệ và giao hàng tại TPHCM". Đề án đã đề xuất các giai đoạn chuyển đổi đối với xe shipper, xe công nghệ; đề xuất các chính sách hỗ trợ cho shipper, tài xế xe công nghệ và người dân mua mới xe máy điện và lộ trình triển khai thực hiện.

Nhóm nghiên cứu đề xuất 4 giai đoạn chuyển đổi đối với shipper, tài xế công nghệ: Giai đoạn 1 (đến tháng 12/2025) đạt 30%, khoảng 120.000 xe. Giai đoạn 2 (đến tháng 12/2026) đạt 50%, khoảng 200.000 xe. Giai đoạn 3 (đến tháng 12/2027) đạt 80%, khoảng 320.000 xe. Giai đoạn 4 (đến tháng 12/2029) đạt 100%, khoảng 400.000 xe.

Trong đó, đề xuất từ tháng 1/2026, TPHCM bắt đầu áp dụng những chính sách ưu đãi, đồng thời ngừng cho phép đăng ký mới phù hiệu (ngừng ký hợp đồng mới) đối với tài xế xe máy xăng có nhu cầu tham gia cung cấp dịch vụ trên các nền tảng gọi xe công nghệ. Các tài xế sử dụng xe xăng đăng ký và được chấp nhận trước ngày 1/1/2026 vẫn hoạt động bình thường và cần có kế hoạch chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện.

Từ tháng 1/2027, sẽ hạn chế xe xăng hoạt động trong giờ cao điểm tại các vùng phát thải thấp được quy định. Từ tháng 1/2028, các đơn vị siết chặt chính sách kiểm soát khí thải theo quy định. Từ tháng 12/2029, TPHCM cấm hoàn toàn xe xăng tham gia cung cấp dịch vụ trên các nền tảng gọi xe công nghệ.

Ông Hải cho biết, Đề án dành riêng 10.000 xe máy điện từ ngân sách Nhà nước để hỗ trợ các đối tượng cận nghèo, chính sách và không đủ khả năng tài chính. Mỗi xe sẽ được hỗ trợ khoảng 8 triệu đồng để trả trước cho gói tín dụng, phần còn lại sẽ trả góp trong vòng 24-30 tháng.

Nhờ tiết kiệm chi phí nhiên liệu hằng tháng, thay vì chi trung bình 70.000-100.000 đồng/ngày cho xăng, tài xế chỉ cần khoảng 20.000 đồng cho sạc điện, giúp tiết kiệm 1 triệu đồng/tháng, đủ để trả góp mà không cần vốn đầu tư ban đầu.

Để thực hiện điều này, Đề án đưa ra chính sách hỗ trợ lãi suất cho vay theo tinh thần nghị quyết 198, dự kiến lãi suất 2%/năm khi vay vốn để thực hiện các dự án xanh để người dân vay mua xe trả góp.

Doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân sản xuất và kinh doanh xe máy điện được Nhà nước hỗ trợ lãi suất 2%/năm khi vay vốn để thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn môi trường, xã hội, quản trị (ESG).

Hỗ trợ bảo lãnh tín dụng cho các tài xế công nghệ, giao hàng và thực hiện các hỗ trợ pháp lý cho ngân hàng nhanh chóng thu hồi nợ xấu. Hỗ trợ kết nối các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh xe máy điện phối hợp cùng ngân hàng thiết kế sản phẩm tín dụng cho vay chuyển đổi xe máy điện. 

Hỗ trợ tạo điều kiện cho kinh doanh trạm dừng nghỉ kết hợp sạc điện; hỗ trợ tạo điều kiện cho doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh xe máy điện áp dụng các chính sách ưu đãi khuyến khích tài xế chuyển đổi sang sử dụng xe máy điện. Hỗ trợ tạo điều kiện cho doanh nghiệp thu mua, thu đổi, xử lý tái chế, loại bỏ xe hai bánh chạy xăng cũ ra khỏi lưu thông...

Đề án cũng kiến nghị Trung ương miễn thuế giá trị gia tăng, lệ phí trước bạ, lệ phí cấp giấy đăng ký và cấp mới biển số lần đầu cho xe máy điện trong vòng 2 năm kể từ ngày 1/1/2026. Đồng thời, hoàn thuế giá trị gia tăng trên mỗi chuyến xe, hỗ trợ cho tài xế sử dụng cung cấp dịch vụ bằng xe máy điện.

Lê Nguyễn