DN mong muốn sớm tiếp cận nguồn vốn từ chương trình kích cầu đầu tư

Ông Đỗ Phước Tống, Chủ tịch Hội Cơ khí - điện TPHCM (Hamee), cho biết, để sản phẩm của DN gia nhập chuỗi cung ứng toàn cầu, DN phải đầu tư hoàn thiện nhà máy sản xuất, sản phẩm phải có giá thành cạnh tranh và đạt tiêu chuẩn toàn cầu. Muốn vậy, DN buộc phải vay vốn đầu tư, bởi dựa trên vốn tự có là chưa đủ. Tuy nhiên, nhiều năm qua, tình trạng vay vốn với lãi suất cao luôn đè nặng lên vai DN.

Thực tế cho thấy, ngành công nghiệp hỗ trợ là ngành đặc thù có chi phí đầu tư cao, thời gian thu hồi vốn lâu do biên độ lợi nhuận thấp. Thị trường nhóm sản phẩm này cũng hẹp, tập trung vào chuỗi cung ứng chuyên ngành. Thế nhưng, tại Việt Nam, DN Việt vẫn phải vay vốn với lãi suất thương mại ( trung và dài hạn) từ 8-12%/năm. Đó chính là lý do khiến DN không thể tạo ra sản phẩm với giá thành cạnh tranh, nên việc tăng trưởng của ngành qua các năm không ổn định.

Theo các chuyên gia, nhằm thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp hỗ trợ, cần có các chính sách đồng bộ như: Cải thiện chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường cho các DN trong ngành; cung cấp các ưu đãi về thuế, tín dụng và đất đai; đơn giản hóa thủ tục hành chính để tạo môi trường kinh doanh thuận lợi…

Đồng quan điểm trên, theo bà Manuela Ferro, Phó Chủ tịch Ngân hàng Thế giới (WB) phụ trách khu vực Đông Á và Thái Bình Dương, nhìn nhận: Việc hỗ trợ phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ sẽ tạo bệ đỡ vững chắc cho nền kinh tế trong nước. Để thực hiện được mục tiêu này, Việt Nam cần theo đuổi các giải pháp chính sách trọng tâm bao gồm đẩy mạnh hội nhập thương mại chiều sâu; tăng cường kết nối giữa DN trong nước với chuỗi giá trị toàn cầu; thúc đẩy các hoạt động sử dụng công nghệ cao; chuyển đổi sang mô hình sản xuất carbon thấp, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Bà Lê Nguyễn Duy Oanh, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển Công nghiệp hỗ trợ TPHCM cho biết, từ nhiều năm nay, công nghiệp hỗ trợ (CNHT) là lĩnh vực được TPHCM ưu tiên hỗ trợ để giúp nâng cao năng lực cạnh tranh, tăng khả năng thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), đẩy mạnh chuyển giao công nghệ, thúc đẩy sự phát triển của các DN nhỏ và vừa trong nước. TPHCM đã tổ chức "Hội nghị tìm kiếm nhà cung cấp CNHT" vào tháng 8 và Triển lãm Công nghiệp hỗ trợ năm 2024 diễn ra đầu tháng 10 nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả các hoạt động kết nối giữa DN sản xuất CNHT Việt Nam với DN FDI, DN sản xuất công nghiệp đầu cuối.

Sở Công Thương TPHCM cho biết theo kế hoạch thực hiện Chương trình phát triển CNHT trên địa bàn giai đoạn 2024 - 2025, DN CNHT sẽ được chính quyền thành phố ưu tiên hỗ trợ đầu tư phát triển, mở rộng thị trường; kết nối cung - cầu sản phẩm, hỗ trợ lãi suất đầu tư...

DN công nghiệp mong muốn chương trình kích cầu đầu tư sớm đi vào thực tế

Mới đây, Hamee vừa gửi kiến nghị đến UBND TPHCM về các khó khăn mà ngành đang phải đối mặt, đặc biệt là vấn đề hỗ trợ lãi suất theo chương trình kích cầu đầu tư. Theo đó, có 31 DN thuộc diện được áp dụng hỗ trợ vốn vay và lãi suất vốn vay theo Quyết định số 50/2015/QĐ-UBND ban hành ngày 30/10/2015, quy định về việc thực hiện Chương trình kích cầu đầu tư của TPHCM. Chương trình này khuyến khích các DN đầu tư vào các lĩnh vực như công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ…

Ngân sách Thành phố hỗ trợ lãi suất theo thực tế nhưng tối đa không quá mức lãi suất huy động tiết kiệm bằng VND kỳ hạn 12 tháng bình quân của 4 ngân hàng thương mại trên địa bàn, cộng thêm phí quản lý 2%/năm. Phần chênh lệch giữa lãi suất cho vay thực tế và mức hỗ trợ do chủ đầu tư tự cân đối. Thời gian hỗ trợ lãi suất không quá 7 năm kể từ ngày giải ngân lần đầu. Số vốn vay được hỗ trợ lãi suất không quá 70% của phần vốn đầu tư xây dựng cơ bản và 85% phần vốn công nghệ và thiết bị, với mức tối đa 100 tỷ đồng cho mỗi dự án.

Tuy nhiên, chương trình đột ngột bị gián đoạn vào năm 2020 do vướng quy định về đầu tư công. Đến tháng 7/2024, UBND TPHCM đã ban hành Quyết định 42/2024/QĐ-UBND, tái khởi động Chương trình kích cầu đầu tư nhằm hỗ trợ doanh nghiệp trên địa bàn. Đến tháng 11/2024, vẫn chưa có dự án nào tiếp cận nguồn vốn vay. Hamee đề xuất lãnh đạo Thành phố cần có các giải pháp quyết liệt hơn để chương trình kích cầu đầu tư sớm đi vào thực tế.

Ông Nguyễn Quang Thanh, Phó Tổng giám đốc Công ty Đầu tư Tài chính Nhà nước TPHCM (HFIC) cho biết, nhằm chia sẻ khó khăn trên của DN và thúc đẩy ngành công nghệ hỗ trợ phát triển mạnh, UBND TPHCM đã vận dụng chính sách đột phá từ Nghị quyết 98 để ban hành Chương trình kích cầu đầu tư. Năm nay, TPHCM đã dành nguồn vốn 1.500 tỷ đồng để thực hiện chương trình. Theo đó, DN sản xuất ngành công nghiệp hỗ trợ có thể được vay lên đến 200 tỷ đồng/dự án; đặc biệt lãi suất có thể được hỗ trợ 50-100%.

Tuy nhiên, đến nay TPHCM vẫn chưa có dự án nào tiếp cận nguồn vốn vay. Nguyên nhân là do chưa ban hành quy chế hoạt động của các Tổ thẩm định nên các doanh nghiệp chưa đăng ký tham gia chương trình được.

Anh Lê