DN thích ứng linh hoạt chiến lược kinh doanh và quản lý tranh chấp

Đây là ý kiến được các chuyên gia đưa ra tại Hội nghị "Giao dịch ngoại thương hiện thời: Sự đổi hướng trong chiến lược kinh doanh và quản lý tranh chấp" do Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TPHCM (ITPC) phối hợp với Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) tổ chức ngày 4/7.

Phó Giám đốc ITPC Hồ Thị Quyên nhận định Việt Nam đang ngày càng hội nhập sâu rộng với quốc tế, điều này tạo cho doanh nghiệp (DN) nhiều cơ hội mới trong mở rộng thị trường và kết nối đối tác. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, trong 6 tháng đầu năm 2024, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa đạt 368,53 tỷ USD, tăng 15,7% so với cùng kỳ năm trước.

Đứng trước xu hướng phát triển chung của toàn cầu, Phó Giám đốc ITPC Hồ Thị Quyên nhận định, Việt Nam cần tiếp tục thực hiện các cơ chế, chính sách để chuyển đổi xanh, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn. Tuy nhiên, quá trình này cũng cần gắn liền với sự tuân thủ chặt chẽ quy định pháp luật, tuân thủ tiêu chuẩn được đặt ra từ các thị trường mà doanh nghiệp tiến hành xuất khẩu. Theo đó, DN cần có bước chủ động, linh hoạt thay đổi để đáp ứng một cách phù hợp với nguồn lực nhằm tận dụng các cơ hội, xây dựng lợi thế từ các xu hướng.

Ông Nguyễn Hữu Nam, Phó Giám đốc Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Chi nhánh TPHCM cho rằng, các hiệp định thương mại tự do giúp DN xuất nhập khẩu tận dụng được ưu đãi thuế quan; thúc đẩy mạnh mẽ việc thu hút dòng vốn đầu tư, xây dựng chuỗi cung ứng và xa hơn là tạo động lực cho sự cải cách, đổi mới trong chính doanh nghiệp.

Tuy vậy, các hiệp định thương mại tự do cũng đặt ra nhiều áp lực khi buộc DN phải nhanh chóng thay đổi, bắt kịp các tiêu chuẩn mới để không bị loại trừ, tăng sức cạnh tranh. Các thị trường lớn đã và đang tăng cường siết chặt các tiêu chuẩn, quy chuẩn về hàng hóa. Điều này yêu cầu DN phải có chiến lược, phương án thay đổi quy trình sản xuất, nhập nguyên liệu, "xanh hóa" nhanh chóng để hoạt động giao thương không bị ngưng trệ; đồng thời, tìm kiếm được nhiều cơ hội mới trên các thị trường mới.

Đồng quan điểm trên, TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược Thương hiệu và Cạnh tranh khuyến nghị, DN xuất khẩu nên linh động trong việc lựa chọn và tiếp cận đối tác và thị trường mục tiêu, tích cực điều chỉnh phù hợp đối với các mặt hàng chủ lực.

Ngoài ra, việc "xanh hóa" trong DN cũng nên được quan tâm đúng mực, trong đó, việc thực hiện ESG là nhân tố mang tính "sống còn" trong xây dựng thương hiệu và phát triển bền vững của doanh nghiệp.

Luật sư Châu Việt Bắc, Phó Tổng Thư ký Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC), nhận định, thời gian tới, bức tranh xuất nhập khẩu của nước ta sẽ phân hóa rất rõ rệt khi các DN thay đổi kịp thời, ứng phó hiệu quả chắn sẽ tận dụng được cơ hội, phát triển mạnh mẽ, trong khi đó, doanh nghiệp thích nghi chậm hơn sẽ có nguy cơ đối mặt nhiều thách thức mới khi nhiều quy định siết chặt được đặt ra tại các thị trường mục tiêu.

Luật sư Châu Việt Bắc cho biết, trong nhiều năm qua, tranh chấp liên quan đến ngoại thương, mua bán hàng hóa quốc tế luôn dẫn đầu về số lượng các vụ tranh chấp được yêu cầu giải quyết tại VIAC và nhiều trường hợp trong số đó, DN Việt lại đang là bên bên chịu bất lợi, nhưng lại không thể bảo vệ được tốt quyền lợi của mình vì các sơ xuất ngay từ khâu đàm phán và giao kết hợp đồng. Chính vì vậy, theo Luật sư Châu Việt Bắc việc quản trị hợp đồng, quản trị rủi ro trong giao dịch ngoại thương là cực kỳ quan trọng.

Bên cạnh đó, để phòng ngừa rủi ro trong giao dịch thương mại quốc tế, doanh nghiệp cần thẩm định kỹ lưỡng đối tác, soạn thảo hợp đồng rõ ràng và chi tiết, có phương thức thanh toán an toàn, bảo hiểm hàng hóa, theo dõi và cập nhật thông tin thị trường một cách thường xuyên.

Anh Lê