Gia tăng cơ hội xuất khẩu vào thị trường Nhật Bản

Ngày 25/6, tại TPHCM, Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TPHCM (ITPC) phối hợp với Chi nhánh Thương vụ Việt Nam tại Osaka, Nhật Bản; Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản tại TPHCM (JCCH) và các đơn vị tổ chức Hội thảo "Chiến lược gia tăng cơ hội xuất khẩu của doanh nghiệp Việt Nam vào thị trường Nhật Bản".

Ông Trần Phú Lữ, Giám đốc ITPC, khẳng định trong những năm gần đây, quan hệ kinh tế Việt Nam - Nhật Bản đã và đang phát triển mạnh mẽ. Việt Nam là đối tác xuất khẩu sản phẩm đứng thứ 7 vào thị trường Nhật Bản và là đối tác đứng thứ 9 nhập khẩu hàng hóa từ Nhật Bản.

Năm 2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Nhật Bản đạt 46,23 tỷ USD, tăng 2,78% so với năm trước. Trong năm 2025, quan hệ thương mại Việt Nam - Nhật Bản được kỳ vọng sẽ tiếp tục duy trì đà tăng trưởng, với nhiều triển vọng sáng. Trong 4 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu của Việt Nam sang Nhật Bản đạt 8,5 tỷ tăng 12%; nhập khẩu đạt 7,9 tỷ USD, tăng 6,5% so với cùng kỳ năm trước.

Theo đánh giá của các chuyên gia, Hiện hai nước đang là thành viên của 3 Hiệp định thương mại tự do (FTA) song phương, đa phương gồm: Hiệp định Đối tác kinh tế Việt Nam - Nhật Bản (VJFTA); Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện ASEAN - Nhật Bản (AJCEP) và Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), tạo rất nhiều cơ hội và điều kiện thuận lợi cho hoạt động giao thương giữa hai quốc gia.

Riêng tại TPHCM, trung tâm kinh tế lớn nhất của Việt Nam, quan hệ thương mại với Nhật Bản cũng ghi nhận những kết quả đáng khích lệ. Nhật Bản hiện là một trong những đối tác quan trọng của Thành phố, đặc biệt trong các lĩnh vực thương mại, đầu tư, văn hóa và du lịch. TPHCM đặt trọng tâm đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến, hỗ trợ các doanh nghiệp Thành phố thâm nhập vào thị trường Nhật Bản cũng như các nước trong khu vực châu Á.

Nhiều dư địa phát triển cho hàng Việt tại thị trường Nhật Bản

Theo bà Quyền Thị Thúy Hà, Trưởng chi nhánh Thương vụ Việt Nam tại Osaka (Nhật Bản), tín hiệu tăng trưởng nhập khẩu của Nhật Bản cho thấy nhu cầu nội địa vẫn còn mạnh. Hiện tại, Việt Nam chiếm khoảng 3,3% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu vào thị trường Nhật Bản, cho thấy dư địa hợp tác còn nhiều để phát triển trong thời gian tới.

"Để thành công tại thị trường Nhật Bản, doanh nghiệp cần đầu tư nghiêm túc vào chất lượng, nghiên cứu kỹ lưỡng thị trường, tìm hiểu văn hóa và chủ động xây dựng mối quan hệ bền vững với các đối tác bản địa" bà Hà nhấn mạnh.

Bà Hà khuyến nghị các DN Việt Nam cần lưu ý, người tiêu dùng Nhật Bản đặc biệt ưa chuộng các sản phẩm có chất lượng và xuất xứ rõ ràng. Bên cạnh đó, người tiêu dùng Nhật Bản vẫn sẵn sàng thử nghiệm những sản phẩm mới mang lại giá trị vượt trội, các mặt hàng thân thiện với môi trường, có thể tái chế và không sử dụng nhựa. Ngoài ra, các lĩnh vực đang thu hút sự quan tâm tại thị trường Nhật bao gồm: Thực phẩm sạch, an toàn và có nguồn gốc rõ ràng; sản phẩm làm đẹp và chăm sóc cá nhân; sản phẩm công nghệ và tiện ích gia đình; dịch vụ và sản phẩm dành cho người cao tuổi.

Về cơ hội cho hàng Việt Nam, bà Hà cho biết, các DN nên tập trung vào các ngành hàng trọng điểm là dệt may, da giày và nông sản. Hiện nay, Việt Nam là nhà cung cấp hàng may mặc và da giày lớn thứ hai cho Nhật Bản. Kể từ khi Hiệp định RCEP có hiệu lực, xuất khẩu dệt may và da giày từ Việt Nam sang Nhật Bản đã ghi nhận mức tăng trưởng hơn 25%.

Đối với ngành nông sản, theo bà Hà tiềm năng và dư địa cho các sản phẩm Việt Nam còn rất lớn. Nhật Bản có nhu cầu cao đối với các mặt hàng nông nghiệp an toàn và hữu cơ, đặc biệt là những sản phẩm thế mạnh của Việt Nam mà Nhật Bản không có điều kiện canh tác thuận lợi như cà phê, hạt điều, trái cây nhiệt đới và rau củ quả.

Kim ngạch nhập khẩu nhóm hàng này của Nhật Bản đang tăng trưởng mạnh. Đáng chú ý, nhập khẩu cà phê hạt của Nhật Bản trong năm 2024 đã tăng 20,2% so với năm trước đó; trong khi nhập khẩu ca cao cùng các chế phẩm từ ca cao tăng vọt 115%. Cùng với đó, lực lượng hơn 634 nghìn người Việt Nam đang sinh sống và làm việc tại Nhật cũng là một nhóm người tiêu dùng tiềm năng cho thực phẩm Việt.

Để hỗ trợ doanh nghiệp, Thương vụ Việt Nam tại Osaka thường xuyên kết nối các nhà nhập khẩu, phân phối, cập nhật thông tin chính sách và triển khai các hoạt động quảng bá, truyền thông sản phẩm Việt Nam tại các lễ hội, hội chợ chuyên ngành như FOODEX và "Tuần lễ hàng Việt Nam tại hệ thống siêu thị AEON". Thương vụ cũng tích cực hỗ trợ xử lý các vấn đề phát sinh trong giao dịch và đề nghị phía Nhật Bản ưu tiên thông quan cho các lô hàng tươi của Việt Nam.

Ông Shiotani Yuichiro, Tổng Giám đốc Công ty TNHH AEON TOPVALU Việt Nam, cho biết, để hiện thực hóa cơ hội các doanh nghiệp Việt Nam trở thành đối tác chính thức của AEON, tập đoàn này đã đưa ra những điều kiện hợp tác cơ bản, linh hoạt và được điều chỉnh phù hợp với từng giai đoạn phát triển. Đối với các đối tác có mục tiêu xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản, các điều kiện sẽ cao hơn, như yêu cầu 5 năm kinh nghiệm hoạt động, sở hữu nhà máy riêng, có kinh nghiệm xuất khẩu…

Ông Shiotani Yuichiro bày tỏ mong muốn mở rộng hợp tác, tìm kiếm thêm được nhiều đối tác là các DN Việt trên hành trình trở thành đối tác chiến lược, cùng AEON mang những sản phẩm chất lượng ra thế giới.

Lê Anh