Hài hòa lợi ích các bên về bản quyền thanh long ruột đỏ Long Định (LĐ1)

Tham gia cuộc họp có đại diện Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn); lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các tỉnh Long An, Tiền Giang và Bình Thuận, một số hợp tác xã và doanh nghiệp xuất khẩu thanh long. 

Ông Nguyễn Như Cường, Cục trưởng Cục Trồng trọt cho biết, ở các nước phát triển, việc tuân thủ sở hữu trí tuệ là bắt buộc nhưng tại Việt Nam vấn đề này còn ít, mới chủ yếu chuyển nhượng với giống lúa còn đối với cây ăn quả chưa nhiều.

Chia sẻ về vấn đề bản quyền giống LĐ1, đại diện Công ty TNHH Hoàng Phát Fruit cho biết: Ngoài thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc, nếu doanh nghiệp và nông dân cần chứng minh truy xuất nguồn gốc, công ty sẵn sàng hỗ trợ chia sẻ bản quyền không thu phí trong thời gian 5 năm, tính từ thời điểm hiện tại.

Đối với thị trường Hàn Quốc, Nhật Bản, những nông dân đang trồng giống thanh long LĐ1 do Viện Cây ăn quả miền Nam cung cấp cây giống khảo nghiệm thì công ty sẵn sàng bao tiêu sản phẩm với giá cả hợp lý, theo tiêu chuẩn của thị trường Nhật Bản, cao hơn thị trường 20 - 30%.

Hợp tác xã nào sử dụng giống LĐ1 muốn mở rộng sản xuất, có nhu cầu xuất đi Nhật Bản, Hoàng Phát sẽ hướng dẫn sản xuất theo tiêu chuẩn thị trường. Còn xuất vào thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc, công ty sẽ thu phí.

Theo đó, công ty sẵn sàng chia sẻ bản quyền với mức phí hợp lý. Cụ thể là 5.000 - 15.000 tấn mức phí 30 đồng/kg (30 triệu đồng cho 1.000 tấn), mức phí 20 đồng/kg cho 20.000 - 25.000 tấn và mức phí 10 đồng/kg cho trên 25.000 tấn. Đặc biệt, doanh nghiệp nào muốn xuất khẩu, công ty sẽ kết hợp ba bên: Chính quyền địa phương, bà con nông dân ký kết bao tiêu sản phẩm giá 40.000 đồng/kg để xuất vào thị trường Nhật Bản, công ty muốn xuất khẩu và đặt cọc 30% với sự chứng kiến ba bên.

Theo ông Trần Hữu Hậu, Giám đốc Công ty TNHH thanh long Hoàng Hậu, Hoàng Phát Fruit nhượng quyền là phù hợp. Tuy nhiên, mức giá 10 đồng, 20 đồng, 30 đồng/kg không nhiều nhưng sản lượng lại nhiều. Số lượng thanh long cần giảm xuống khoảng 10.000 tấn để "tất cả anh em" cùng làm.

Một số ý kiến từ các nông dân và đại diện các hợp tác xã cũng đặt vấn đề Viện Cây ăn quả miền Nam bán quyền nhưng không thông báo; doanh nghiệp mua bản quyền đúng nhưng việc bán đã đúng quy định hay chưa.

Kết luận cuộc họp, ông Nguyễn Như Cường, Cục trưởng Cục Trồng trọt cho biết, đối với giống thanh long ruột đỏ LĐ1, năm 2017, Công ty TNHH Hoàng Phát Fruit (huyện Châu Thành, tỉnh Long An) đã mua bản quyền từ Viện Cây ăn quả miền Nam.

Ông Cường cho rằng, việc bảo hộ và chuyển nhượng quyền bảo hộ hoàn toàn phù hợp, đúng theo quy định của pháp luật Việt Nam và Hoàng Phát Fruit đã minh bạch việc chia sẻ bản quyền thanh long ruột đỏ LĐ1. Theo ông Cường, đây là cơ sở để trái thanh long Việt Nam phát triển trong thời gian tới.

Tuy nhiên ông Cường đề nghị Công ty TNHH Hoàng Phát Fruit sớm có văn bản cam kết về vấn đề nhượng quyền thanh long ruột đỏ LĐ1 tại các thị trường Nhật Bản và Hàn Quốc (với mức phí phù hợp) cũng như miễn phí tại các thị trường khác trong thời gian 5 năm, gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Cục Trồng trọt cũng như các doanh nghiệp, hợp tác xã sản xuất và xuất khẩu thanh long để có căn cứ thực hiện, tạo điều kiện thuận lợi cho các DN xuất khẩu thanh long.

Lê Anh