Khắc phục các hạn chế để phát huy vai trò giám sát của nhân dân

Hoạt động của Ban TTND và Ban GSĐTCĐ theo quy định pháp luật là một trong những hình thức giám sát quan trọng của MTTQ ở cơ sở nhằm phát huy dân chủ trực tiếp, động viên nhân dân thực hiện quyền giám sát việc thực hiện chủ trương, chính sách của các cơ quan nhà nước. Hiện nay, trên địa bàn Thành phố có 312 Ban TTND với tổng số thành viên là 2.184; 192 Ban GSĐTCĐ với 1.344 thành viên.

Các báo cáo, tham luận tại hội nghị đánh giá, trong 6 tháng đầu năm, Ban TTND các cấp tại các địa phương đã tổ chức được 123 cuộc giám sát và ghi nhận một số kết quả tích cực góp phần nâng cao vai trò của Mặt trận, phòng ngừa ngăn chặn những biểu hiện tiêu cực trong quản lý nhà nước cấp địa phương.

Tuy nhiên, tại một số địa phương, Ban TTND hoạt động còn mờ nhạt, cầm chừng do thiếu sự quan tâm, giúp đỡ từ các đơn vị có liên quan; công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia giám sát chưa đi vào chiều sâu. Bên cạnh đó, kiến thức pháp luật của một số thành viên trong ban chưa đồng đều dẫn đến các giải pháp đề ra chưa được cụ thể và khó giải quyết vấn đề trọng tâm.

Đối với Ban GSĐTCĐ, trong 6 tháng đầu năm, các đơn vị đã tổ chức 192 cuộc giám sát các công trình trên toàn thành phố. Qua đó, kiến nghị, phản ánh bằng văn bản 56 công trình đến các đơn vị chức năng để khắc phục tồn đọng như ngập nước, ô nhiễm môi trường, hố ga lún sụp… Trong đó, có 41/56 kiến nghị được xem xét giải quyết.

Song, hoạt động của Ban GSĐTCĐ cũng gặp nhiều vướng mắc bởi công tác tuyên truyền vận động nhân dân tham gia giám sát chưa được giải quyết kịp thời; một số nơi chưa tách bạch được nhiệm vụ của Ban TTND và Ban GSĐTCĐ...

Nâng cao trình độ, kiến thức của đội ngũ chuyên gia 

Tại hội nghị, đại diện Ủy ban MTTQ Quận 6 nhìn nhận hoạt động của Ban TTND, Ban GSĐTCĐ còn loay hoay, lúng túng do chưa có một văn bản quy phạm pháp luật pháp lý cao để thực hiện. Do vậy, đại diện Ủy ban MTTQ Quận 6 kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính nên ban hành một nghị quyết liên tịch hoặc văn bản phối hợp hướng dẫn để có cơ sở thực hiện theo quy định của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.

Ngoài ra, theo vị này, để thực hiện tốt cần huy động đội ngũ chuyên gia tham gia Ban Giám sát, có am hiểu kiến thức về công trình để phục vụ tốt công việc giám sát, nhằm tránh việc giám sát vẫn cứ loay hoay, "cưỡi ngựa xem hoa".

Còn Luật sư Trương Thị Hòa, thành viên Hội đồng Tư vấn về dân chủ - pháp luật Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM kiến nghị Trung ương MTTQ, MTTQ TPHCM và các quận, huyện cần có hướng dẫn cụ thể làm rõ thêm sự khác biệt về chức năng hoạt động giữa 2 ban này, nhằm phát huy vai trò của hai ban cũng như của chính những thành viên trong hai ban này.

Bà cũng cho rằng, vì tính chất đầu tư công rất quan trọng, cho nên mỗi một dự án phải có một Ban Giám sát đầu tư cộng đồng. Và điều quan trọng là vấn đề kinh phí, chọn con người thế nào.

Tại hội nghị, các đại biểu cũng đã trao đổi thêm về những vấn đề nhằm khắc phục các hạn chế và tạo điều kiện phát huy vai trò giám sát của nhân dân thông qua hoạt động của Ban TTND, Ban GSĐTCĐ theo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở. Đồng thời, đề xuất, kiến nghị cần sửa đổi, bổ sung liên quan đến hoạt động của hai ban này ở các khía cạnh: Cơ sở pháp lý, cơ cấu tổ chức, nhiệm kỳ, tiêu chuẩn, độ tuổi, trình độ chuyên môn, cơ sở vật chất và các nội dung khác nhằm phát huy vai trò giám sát tại cơ sở.

Kết luận hội nghị, ông Phạm Minh Tuấn, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố cho biết, thời gian tới, Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố tiếp tục củng cố, kiện toàn tổ chức và nâng cao chất lượng hoạt động của Ban TTND, Ban GSĐTCĐ.

Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền sâu rộng đến các cán bộ, đảng viên, nhân dân về nội dung của Luật Thanh tra và các văn bản luật có liên quan đến lĩnh vực này nhằm nâng cao kỹ năng, năng lực, trình độ hiểu biết về pháp luật cho cán bộ, đảng viên và nhân dân về công tác thanh tra, giám sát; tăng cường tổ chức tập huấn nghiệp vụ cho các Ban TTND và Ban GSĐTCĐ tại địa phương.

Vũ Phong