Nghiên cứu “thu hẹp” diện tích cảng sông lớn nhất TPHCM

Bốc xếp hàng hóa tại Cảng sông Phú Định (quận 8, TPHCM).

Cảng sông Phú Định (cảng sông lớn nhất tại TPHCM) có diện tích 10 ha, được xây dựng tại khu vực ngã 3 sông Chợ Đệm-Cần Giuộc-Kênh Đôi thuộc địa bàn quận 8 (TPHCM). Tháng 9/2011, Cảng sông Phú Định được chính thức đưa vào hoạt động với hệ thống 11 cầu cảng, trong đó có 08 cầu cảng có khả năng tiếp nhận tàu 300 TEU, 02 cầu cảng tiếp nhận tàu 600 TEU và 1 cầu cảng tiếp nhận tàu 1700 TEU.

Do nằm ở vị trí thuận lợi, liên thông kết nối với nhiều trục đường bộ chính của TPHCM và các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long, trong giai đoạn mới đưa vào khai thác, Cảng sông Phú Định được kỳ vọng sẽ trở thành đầu mối giao thông thủy bộ quan trọng, từng bước phát triển là bến cảng trung chuyển lớn không chỉ của TPHCM mà còn của cả khu vực.

Tuy nhiên, thực tế đến nay, hoạt động Cảng sông Phú Định có nhiều hạn chế, sản lượng hàng hóa chưa đạt theo quy hoạch của Thành phố (2,5 triệu tấn/năm). Theo số liệu của đơn vị quản lý Cảng sông Phú Định, sản lượng hàng hóa đến cảng trong các năm 2012 chỉ đạt 590.300 tấn, năm 2013 đạt 794.126 tấn và năm 2014 là 1,3 triệu tấn (trong đó chỉ có 485.168 tấn vận chuyển bằng đường thủy thông qua hệ thống cầu cảng).

Về nguyên nhân ảnh hưởng đến hoạt động của Cảng sông Phú Định, theo Sở GTVT TPHCM, là do hệ thống cảng biển di dời ra khỏi nội đô và Bến cảng chợ đầu mối Bình Điền đã làm giảm vai trò cảng đầu mối và cảng trung chuyển của cảng sông Phú Định.

Bên cạnh đó, tuyến luồng sông Chợ Đệm là tuyến đường thủy nội địa quốc gia cấp III hiện đang được nạo vét đến độ sâu 3m, nếu lợi dụng thủy triều cũng chỉ đáp ứng cho các loại phương tiện thủy có tải trọng từ 2000 tấn trở xuống lưu thông. Đây cũng là điểm hạn chế cho sự phát triển của Cảng sông Phú Định.

Mặt khác, trong tương lai, khi Cảng Nhơn Đức được đầu tư xây mới với vị trí là cửa ngõ hướng ra biển Đông và nằm tiếp giáp với khu cảng biển chính của Thành phố là khu Cảng Hiệp Phước. Đây là lợi thế để Cảng Nhơn Đức giữ vai trò làm cảng trung chuyển hàng hóa từ các cảng biển đến TPHCM và các tỉnh Đồng Bằng sông Cửu Long.

Về phương án điều chỉnh diện tích quy hoạch Cảng sông Phú Định nhằm đáp ứng tình hình thực tế, Sở GTVT TPHCM cho biết, UBND TPHCM đã giao Sở GTVT chủ trì phối hợp cùng các đơn vị liên quan căn cứ vào hiện trạng và qui hoạch hệ thống giao thông thủy và giao thông bộ, cũng như nhu cầu vận chuyển hàng hóa thực tế qua Cảng Phú Định…, tổ chức nghiên cứu, xác định qui mô cảng để tính toán diện tích sử dụng phù hợp.

Hiện các cơ quan chức năng TPHCM đang xem xét điều chỉnh diện tích đất sử dụng Cảng sông Phú Định từ 10 ha xuống còn 6,04 ha nhằm đảm bảo việc khai thác bến cảng này sát hơn với tình hình thực tế; phù hợp với hệ thống giao thông thủy và giao thông bộ trong khu vực; tiếp tục đảm bảo công suất thiết kế của Cảng đạt theo quy hoạch là 2,5 triệu tấn/năm.

Phan Hoàng