TPHCM định hình không gian phát triển mới với 3 vùng, 3 hành lang, 1 đặc khu và 5 trụ cột

Theo ông Vũ, sau thời điểm 1/7/1015, TPHCM khẳng định là trung tâm kinh tế lớn nhất nước qua rất nhiều con số khác nhau, từ tổng GRDP, thu ngân sách, vốn đầu tư toàn xã hội đến lực lượng doanh nghiệp công nghệ khởi nghiệp.

Từ dữ liệu so sánh với các đô thị lớn trong khu vực, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM nêu rõ, ngoại trừ Singapore là một quốc gia thành phố thì các thành phố khác như Thượng Hải, Tokyo, Seoul hay Bangkok đều có diện tích đến thời điểm này nhỏ hơn TPHCM. "Xét về dân số, chúng ta chỉ thua Thượng Hải, còn dân số chúng ta cũng xấp xỉ Tokyo và vượt lên các thành phố khác", ông Vũ nói.

Từ so sánh này, ông đặc biệt lưu ý một điểm: Các đô thị như Tokyo, Seoul hay Thượng Hải đều có quy mô khoảng một trên 1000 tỷ USD, do đó với quy mô của TPHCM như thế này thì đó là một trọng tâm, một mục tiêu mà Thành phố đang mong muốn hướng tới.

Theo ông Vũ, TPHCM có lợi thế địa chính trị và địa không gian rất thuận lợi. Nếu trước đây Thành phố chỉ có phần biển của Cần Giờ thì hiện nay đã mở ra cái không gian biển của Bà Rịa – Vũng Tàu. Bên cạnh đó là hệ thống hành lang kết nối Đông - Tây cùng sự hiện diện của các lực lượng, nhà đầu tư đến từ Hoa Kỳ, châu Âu, Trung Quốc, Nhật Bản, tạo nên một vị thế chiến lược rất quan trọng cho thành phố, cho việc phát triển kinh tế.

Ba vùng - Định vị không gian phát triển mới

Ông Vũ cho biết tầm nhìn 2045-2050 của thành phố cho thấy TPHCM có đầy đủ tất cả nội dung từ công nghiệp đến dịch vụ, nông nghiệp, đến các ngành công nghệ cao và hệ sinh thái đô thị rất mạnh mẽ. Từ đó, ông có giải thích chi tiết về công thức phát triển TPHCM với "3 vùng, 3 hành lang, 1 đặc khu và 5 trụ cột" mà Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang đã nêu ra trong bài phát biểu khai mạc chương trình.

Với 3 vùng, theo ông Vũ, vùng thứ nhất là Bình Dương, vốn được xem là thủ phủ phát triển công nghiệp của Việt Nam và của miền Nam trong thời gian rất dài. Bình Dương hiện nay không phải là cái công nghiệp với thâm hụt lao động và cái ít ứng dụng công nghệ, mà đã trở thành nơi thu hút các khu công nghiệp xanh, cơ khí chính xác.

Vùng thứ hai là Bà Rịa - Vũng Tàu, vốn đã được Chính phủ xác định là trung tâm kinh tế biển, trung tâm năng lượng và trung tâm hàng hải của cả khu vực và của Việt Nam. Cùng với đặc khu Côn Đảo, đây là một trung tâm logistic rất quan trọng gắn với cảng biển, gắn với năng lượng quốc gia. Ông đồng thời nhấn mạnh định hướng thành lập khu thương mại tự do Cái Mép Hạ, được xem là một cái động lực phát triển mới của thành phố trong thời gian tới.

Vùng thứ ba là trung tâm TPHCM cũ, với vai trò trung tâm dịch vụ, trung tâm hành chính và trung tâm tài chính. Không gian hơn 900 ha tại phường Sài Gòn, phường Bến Thành và phường An Khánh được kỳ vọng trở thành nơi thu hút dòng vốn và phát triển công nghệ tài chính tầm khu vực.

Ba hành lang - Kết nối động lực tăng trưởng

Trên nền ba vùng, Thành phố định hướng 3 hành lang chiến lược, được sắp xếp bằng các nguồn khác nhau, từ đầu tư công, hợp tác công - tư đến vốn đối ứng quốc tế.

Hành lang Bắc - Nam, chạy dọc sông Sài Gòn và hướng biển, được ông Vũ nhấn mạnh là nhằm một lần nữa khẳng định vai trò ven sông hướng biển của Thành phố.

Hành lang phía Đông, nối Bà Rịa - Vũng Tàu với Cần Giờ, thông qua ý tưởng phát triển tuyến đường ven biển, cầu và hầm xuyên biển. Ông gọi đây là một ý tưởng Thành phố mong muốn thực hiện trong thời gian sắp tới.

Hành lang Đông - Tây, kết nối Đồng Nai, Tây Ninh thông qua Quốc lộ 1A và đường Xuyên Á, tận dụng lợi thế sân bay Long Thành để gắn kết các đường kết nối của hai cái sân bay Tân Sơn Nhất và Long Thành nhằm tạo thế mạnh logistics và giao thông vận tải cho TPHCM và vùng Đông Nam Bộ.

Năm trụ cột - Động lực tạo đột phá

Theo ông Vũ, các trụ cột phát triển đã được Thành phố xác định. Trong đó, trụ cột công nghiệp công nghệ cao bao gồm vi mạch điện tử, cơ khí chính xác, hạ tầng số và đặc biệt là trung tâm dữ liệu và trung tâm dữ liệu siêu lớn đóng vai trò quan trọng, khi 30-40% FDI thành phố một năm qua đổ vào các lĩnh vực này.

Trụ cột logistic và cảng biển được nâng đỡ bởi khu thương mại tự do Cái Mép Hạ và hệ thống cảng lớn tại Long Sơn, tạo thành trung tâm năng lượng, trung tâm logistic và gắn kết với cảng biển, đón đầu các luồng hàng hải trong xu hướng hội nhập toàn cầu.

Trụ cột trung tâm tài chính quốc tế được xây dựng song song với hoàn thiện chính sách, bộ máy và thu hút các nhà đầu tư chiến lược. Ông nhấn mạnh các sản phẩm tài chính như tài sản xanh, tài sản số, carbon và các xu hướng khác nhau của tài chính quốc tế sẽ đóng vai trò quan trọng trong bước phát triển mới.

Trụ cột du lịch và công nghiệp văn hoá gắn với không gian ven biển từ Bà Rịa đến Hồ Tràm, chuỗi dịch vụ ven sông Sài Gòn và các khu công viên chuyên đề từ Thủ Thiêm đến Khánh Hội.

Cuối cùng, trụ cột giáo dục - y tế - khoa học công nghệ, với hơn 70 trường đại học, học viện, cơ sở đại học, được xem là nguồn lực then chốt để hình thành các trung tâm đổi mới sáng tạo, góp phần giúp Thành phố thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Anh Thơ