TPHCM xây dựng Trung tâm Tài chính Quốc tế tạo đột phá mới trong nhiệm kỳ tới

TPHCM nằm trong top 15 TTTC được dự báo sẽ phát triển mạnh

Chỉ số Trung tâm Tài chính toàn cầu ấn bản lần 38 (GFCI 37) vừa được tổ chức Z/Yen Partners (Anh) và Viện Phát triển Trung Quốc công bố. Theo đó, TPHCM tăng 10 điểm GFCI, đạt 664. Nhờ vậy, đầu tàu kinh tế Việt Nam tăng 3 hạng so với kỳ xếp hạng hồi tháng 3/2025, cao nhất kể từ khi bắt đầu được vào danh sách xếp hạng năm 2022.

TPHCM còn nằm trong top 15 trung tâm tài chính được dự báo sẽ phát triển mạnh mẽ trong 2-3 năm tới. Tuy nhiên, riêng hạng mục công nghệ tài chính (Fintech) giảm 2 bậc, từ 88 xuống 90.

Với tiến bộ đáng kể về điểm số và thứ hạng, lần đầu tiên TPHCM vượt hạng Bangkok khi thủ đô Thái Lan rời khỏi top 100, đứng thứ 102. Đồng thời, Thành phố rút ngắn khoảng cách vị thế trung tâm tài chính với Jakarta (Indonesia). Singapore tiếp tục duy trì hạng 4 toàn cầu.

Ở cấp độ toàn cầu, New York (Mỹ) giữ vững vị trí dẫn đầu với 766 điểm. Tiếp theo là London (Anh), Hong Kong (Trung Quốc) và Singapore. 

Điểm GFCI được tính bằng 140 yếu tố đầu vào, cung cấp bởi bên thứ 3 gồm Liên Hợp Quốc, Diễn đàn Kinh tế thế giới, Ngân hàng Thế giới, Tổ chức Minh bạch quốc tế, Quỹ World Wide Web và các đơn vị khác.

Ngoài ra, các thành phố còn được chấm điểm qua thăm dò trực tuyến. Các yếu tố đầu vào này sẽ tính điểm cho nhiều tiêu chí thành phần như quản lý đầu tư, bảo hiểm, ngân hàng, mức độ phát triển khu vực tài chính, nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng, danh tiếng chung.

Tạo đột phá mới trong thu hút đầu tư

Dự thảo Báo cáo Chính trị Đại hội Đảng bộ TPHCM lần thứ I (2025-2030) xác lập mục tiêu tăng trưởng nhanh và bền vững, dựa trên đổi mới mô hình tăng trưởng, chuyển đổi số - chuyển đổi xanh và kinh tế tri thức.

Để đạt được mục tiêu trên, một trong những giải pháp quan trọng mà Thành phố đặt ra là xây dựng Trung tâm Tài chính Quốc tế, nhằm thu hút đầu tư, phát triển thị trường tài chính hiện đại, kết nối toàn cầu, áp dụng các mô hình tài chính số, ngân hàng thông minh, tài chính xanh, tài sản số, công nghệ tài chính (Fintech), tạo nền tảng cho tăng trưởng kinh tế bền vững.

Nghị quyết phát triển trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ 1/9/2025, định hướng xây dựng trung tâm tài chính tại TPHCM và Đà Nẵng, với cơ chế quản lý thống nhất nhưng phát triển sản phẩm đặc thù theo thế mạnh từng địa phương.

Tại TPHCM, trung tâm tài chính được định hướng phát triển sản phẩm, dịch vụ toàn diện như thị trường ngân hàng, vốn gắn với dịch vụ quản lý tài sản, quản lý quỹ... Các cơ chế thử nghiệm (sandbox) về fintech, đổi mới sáng tạo, sàn giao dịch chuyên biệt, hàng hóa phái sinh. Còn Đà Nẵng phát triển tài chính xanh, công nghệ tài chính, dịch vụ số và thử nghiệm có kiểm soát tài sản, tiền số, thu hút các quỹ đầu tư.

Chính phủ đặt mục tiêu Trung tâm Tài chính TPHCM sẽ đi vào vận hành từ năm 2025 và hoàn thành trong 5 năm. Trung tâm này được quy hoạch ở phường Sài Gòn, Bến Thành (Quận 1 cũ) và khu đô thị Thủ Thiêm. Giai đoạn đầu, khu lõi rộng 9,2 ha tại Thủ Thiêm sẽ được ưu tiên triển khai, là nơi đặt trụ sở các cơ quan quản lý, giám sát và tài phán chuyên trách lĩnh vực tài chính.

Tổng vốn đầu tư sơ bộ của toàn bộ dự án dự kiến khoảng 172.000 tỷ đồng (tương đương 7 tỷ USD). Riêng khu lõi cần khoảng 16.000 tỷ đồng triển khai trong 2-3 năm đầu, trong đó 2.000 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước để xây trụ sở cơ quan nhà nước. Phần còn lại dự kiến huy động từ các nhà đầu tư chiến lược trong và ngoài nước.

Gấp rút triển khai xây dựng TTTC quốc tế tại TPHCM

Mới đây, Văn phòng Thành ủy TPHCM đã có văn bản thông báo kết luận của Bí thư Thành ủy TPHCM Trần Lưu Quang tại cuộc họp Ban chỉ đạo xây dựng và phát triển Trung tâm Tài chính Quốc tế Việt Nam tại TPHCM.

Theo đó, Bí thư Thành ủy TPHCM Trần Lưu Quang yêu cầu Đảng ủy UBND TPHCM lãnh đạo, chỉ đạo Sở Xây dựng khẩn trương rà soát đầy đủ, chi tiết quy hoạch khu vực 898 ha (bao gồm một phần phường Bến Thành, phường Sài Gòn và Khu đô thị mới Thủ Thiêm). Đây sẽ là quỹ đất chính để triển khai xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế theo Nghị quyết 222/2025 của Quốc hội.

Về nhân sự, Bí thư Thành ủy TPHCM yêu cầu các cơ quan tham mưu khẩn trương thành lập tổ tư vấn Ban Chỉ đạo theo hướng tinh gọn, có sự tham gia của chuyên gia đa lĩnh vực. Trong quá trình hoạt động, tổ tư vấn có thể mời thêm chuyên gia quốc tế. Thành viên phải đáp ứng yêu cầu am hiểu tài chính và thông thạo tiếng Anh.

Về thể chế, ông Trần Lưu Quang giao Đảng ủy UBND TPHCM chỉ đạo các sở, ngành tập trung phối hợp với cơ quan Trung ương, đề xuất hoàn thiện khung pháp lý và cơ chế đặc thù cho Trung tâm tài chính quốc tế. Nội dung này sẽ được bổ sung khi thành phố trình điều chỉnh Nghị quyết 98/2023 của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM.

Đồng thời, Thành phố cần chủ động nghiên cứu, báo cáo Trung ương về các vấn đề như thành lập tòa án và cơ quan giám sát chuyên trách để giải quyết tranh chấp, đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động của Trung tâm tài chính.

Trước đó, UBND TPHCM cũng đã yêu cầu các sở, ngành gấp rút triển khai các bước chuẩn bị trong tháng 9, nhằm hoàn tất báo cáo xây Trung tâm tài chính quốc tế.

Theo kết luận của Phó chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Văn Dũng về công tác chuẩn bị thành lập Trung tâm tài chính, các đơn vị liên quan được yêu cầu phối hợp chặt chẽ, khẩn trương triển khai các phần việc cần thiết ngay trong tháng 9, tập trung phối hợp, sớm hoàn thiện báo cáo và đề xuất trình thành phố, nhằm đảm bảo Trung tâm tài chính có thể khởi động đúng tiến độ.

Trong đó, Sở Tài chính sẽ giữ vai trò đầu mối, cùng Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố nghiên cứu việc thuê đơn vị tư vấn có đủ năng lực và kinh nghiệm tham gia xây dựng, điều hành Trung tâm tài chính. Sở Xây dựng sẽ rà soát các quy hoạch, dự án liên quan tại khu vực Thủ Thiêm, đề xuất điều chỉnh quy hoạch phù hợp. Những thông tin này sẽ là cơ sở để thành phố kêu gọi nhà đầu tư chiến lược tham gia phát triển Trung tâm tài chính.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang chuyển dịch mạnh mẽ, việc hình thành Trung tâm Tài chính quốc tế tại TPHCM sẽ không chỉ giúp Việt Nam thu hút vốn đầu tư nước ngoài mà còn tạo ra động lực cho sự phát triển bền vững của nền kinh tế. Nhiều chuyên gia nhận định, nếu TPHCM có thể xây dựng được một khung pháp lý đồng bộ, minh bạch và phù hợp với thông lệ quốc tế, thì việc trở thành một trung tâm tài chính quốc tế hiện đại là hoàn toàn khả thi.

Ông Richard D. McClellan, Phó Chủ tịch Hội đồng Tư vấn Trung tâm Tài chính quốc tế Việt Nam, đã đề xuất áp dụng cơ chế ba bên, bao gồm trung tâm tài chính quốc tế, tòa án quốc tế và các cơ quan trong nước, nhằm bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư. Ông khẳng định sự minh bạch và nhất quán trong chính sách là điều cần thiết để xây dựng lòng tin với các nhà đầu tư. Điều này không chỉ giúp thu hút vốn đầu tư nước ngoài mà còn tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi cho các doanh nghiệp trong nước.

Lê Anh