Cần cụ thể hóa cơ chế chính sách để phát triển công nghệ điện rác

Ngày 11/4, tại TPHCM đã diễn ra Hội thảo về công nghệ và tài chính cho các dự án điện đốt rác tại TPHCM.

Bà Nguyễn Thị Thanh Mỹ, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM cho biết, hiện nay, trên địa bàn Thành phố phát sinh bình quân mỗi ngày từ 10.000 tấn đến 10.500 tấn rác sinh hoạt. Trong đó, lượng rác được xử lý bằng công nghệ chôn lấp hợp vệ sinh hiện nay vẫn còn khá cao, lên đến 69%. Đây là một trong những nguồn gây phát thải khí nhà kính đáng kể trên địa bàn Thành phố do quá trình phân hủy kỵ khí thành phần hữu cơ trong rác tại các bãi chôn lấp.

Nhằm đảm bảo các vấn đề về môi trường, tận dụng nguồn năng lượng trong rác thải sinh hoạt cũng như đóng góp vào mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính quốc gia, mục tiêu của TPHCM đến năm 2025, ít nhất 80% và đến năm 2030 đạt 100% lượng rác phải xử lý bằng công nghệ mới hiện đại là đốt rác phát điện và tái chế.

Để đạt mục tiêu trên, bà Mỹ cho biết, TPHCM đang triển khai quyết liệt hai nhóm giải pháp bao gồm chuyển đổi công nghệ xử lý rác tại các nhà máy hiện hữu sang đốt phát điện và đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án xử lý rác mới theo phương thức Đối tác công-tư (PPP).

Tính đến nay, trên địa bàn TPHCM có 5 dự án chuyển đổi công nghệ xử lý rác thải sinh hoạt (đốt rác phát điện). Nhưng các dự án này hiện vẫn chưa đi vào hoạt động do gặp một số vướng mắc về chính sách, thủ tục pháp lý…

Cần thêm nhiều cơ chế hỗ trợ cho điện rác

Chia sẻ tại hội thảo, ông Lê Văn Tâm, Phó Giám đốc, Viện Kỹ thuật Nhiệt đới và Bảo vệ môi trường Việt Nam, cho biết, cả nước có khoảng 20 dự án điện rác, trong đó đang vận hành khoảng 3 - 4 nhà máy, đang thi công xây dựng 4 dự án. Còn lại nhiều dự án vẫn đang thực hiện các thủ tục đầu tư, phần nhiều bị chậm tiến độ, hoặc bị đình trệ vì nhiều lý do khác nhau, trong đó chủ yếu do thiếu chính sách và các cơ chế hỗ trợ. Thủ tục đầu tư đốt rác phát điện tại Việt Nam phức tạp, kéo dài; quy định về ưu đãi cho các hoạt động tận thu năng lượng từ quá trình xử lý chất thải rắn còn thiếu, chưa đồng bộ; thủ tục thẩm định công nghệ; thủ tục môi trường…

Để phát triển công nghệ điện rác, các chuyên gia kiến nghị cần cụ thể hóa cơ chế chính sách để phát triển công nghệ điện rác như: Quy hoạch, đầu tư; giá mua điện; tiêu chuẩn thẩm định kỹ thuật; tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, định mức kinh tế-kỹ thuật về thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn; phân loại chất thải rắn.

Đồng thời sớm phê duyệt Quy hoạch điện VIII và lập quy hoạch phát triển điện rác theo Quyết định 31/2014/QĐ-TTg. Đồng thời sửa đổi các văn bản pháp luật, các quy trình, thủ tục còn vướng mắc giữa các quy định hiện hành cũng như hình thành các nguồn vốn vay hỗ trợ trực tiếp đầu tư cho điện rác…

Lê Anh