Chủ động hợp tác thúc đẩy thị trường tài chính xanh hỗ trợ DN phát triển bền vững

Thị trường quy mô 20 tỷ USD mỗi năm

Chia sẻ tại Diễn đàn Tài chính xanh 2024 vừa diễn ra tại TPHCM, TS. Phạm Thu Phong, Tổng biên tập Thời báo Tài chính Việt Nam cho biết, ở Việt Nam, tăng trưởng xanh, phát triển bền vững là chủ trương lớn và nhất quán của Đảng và Nhà nước. Ngày 1/10/2021, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 1658/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn năm 2050; sau Quyết định 882/QĐ-TTg phê duyệt Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030.

Đặc biệt, Việt Nam đã tham gia tích cực, có trách nhiệm cùng cộng đồng quốc tế khi Thủ tướng Chính phủ cam kết tại Hội nghị các bên tham gia Công ước Khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu lần thứ 26 (COP26) về phát thải ròng của Việt Nam bằng 0 đến năm 2050 và mục tiêu này tiếp tục được nhấn mạnh tại COP28.

Trong khi đó, tài chính xanh được xem là một phương thức quan trọng mà các nước trên thế giới và Việt Nam đều chú trọng để hướng đến tăng trưởng xanh và bền vững. Theo ước tính, Việt Nam cần nguồn lực rất lớn, khoảng 368 tỷ USD cho cả giai đoạn đến 2040, tương đương 20 tỷ USD mỗi năm. "Điều này đòi hỏi phải có các cơ chế, chính sách và giải pháp huy động nguồn vốn trong và ngoài nước, thúc đẩy phát triển thị trường tài chính xanh, khuyến khích dòng vốn tư nhân đầu tư vào các lĩnh vực xanh", TS. Phạm Thu Phong nhấn mạnh.

Các chuyên gia cho rằng dù đạt được một số kết quả quan trọng bước đầu, nhưng tài chính xanh cần được đẩy mạnh hơn nữa, nhất là sự đột phát trong việc triển khai, từ hoàn thiện khung pháp lý, chính sách hỗ trợ, chương trình hành động của các cơ quan quản lý nhà nước, đến các đối tượng thụ hưởng là doanh nghiệp, nhà đầu tư trên thị trường.

Cần hoàn thiện khung pháp lý cho tín dụng xanh

Vụ trưởng Vụ Hợp tác Quốc tế, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Vũ Chí Dũng cho rằng, để thúc đẩy thị trường vốn xanh cần hoàn thiện khung pháp lý liên quan đến thị trường vốn xanh; tăng cường công tác truyền thông, giáo dục và đào tạo về phát triển bền vững, tài chính xanh; nghiên cứu, hoàn thiện khung chính sách hỗ trợ; tăng cường hợp tác quốc tế; cơ cấu lại Chỉ số phát triển bền vững (VNSI) được áp dụng cho các sở giao dịch chứng khoán.

Chuyên gia kinh tế, TS. Cấn Văn Lực đưa ra giải pháp đối với tín dụng xanh là cần xây dựng Quỹ tái cấp vốn, gói tín dụng xanh với lãi suất ưu đãi; xây dựng quy trình thẩm định dành riêng cho tín dụng xanh; có sản phẩm, dịch vụ phù hợp đối với các lĩnh vực khác nhau; tăng cường nâng cao nhận thức, đào tạo cán bộ về những lĩnh vực như ESG, năng lượng tái tạo, sản xuất - tiêu dùng xanh... để các hoạt động thẩm định, thiết kế sản phẩm và quản lý rủi ro được thực hiện phù hợp và hiệu quả hơn.

Thực hiện chủ trương của Chính phủ, Bộ Tài chính cũng đã ban hành và triển khai Kế hoạch hành động của ngành Tài chính về tăng trưởng xanh như xây dựng, hoàn thiện các chính sách tài chính liên quan, trong đó trọng tâm là phát triển thị trường vốn xanh và các sản phẩm tài chính xanh.

Hiện nay Bộ Tài chính đang xây dựng Đề án phát triển thị trường carbon tại Việt Nam trên cơ sở phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường và các cơ quan có liên quan. Đề án hiện đang ở các bước cuối cùng để trình các cấp có thẩm quyền ban hành. Theo đó, đến năm 2025, Việt Nam sẽ bắt đầu thí điểm và đến năm 2028 vận hành chính thức sàn giao dịch tín chỉ carbon.

Đối với thị trường tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành chỉ thị về thúc đẩy tăng trưởng tín dụng xanh và quản lý rủi ro môi trường, xã hội trong hoạt động cấp tín dụng, cũng như chương trình hành động thực hiện Chiến lược tăng trưởng xanh của quốc gia. Ngân hàng Nhà nước cũng đã ban hành Kế hoạch hành động của ngành Ngân hàng thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030. Các ngân hàng thương của Việt Nam cũng đang chuyển động mạnh mẽ sang hoạt động cấp tín dụng xanh cho doanh nghiệp.

Anh Lê