Hướng tới mô hình chính quyền thông minh trong kỷ nguyên số

Ngày 26/11, trong khuôn khổ Phiên chính thức Diễn đàn Kinh tế mùa Thu 2025 đã diễn ra các phiên thảo luận song song.

Tại phiên thảo luận song song 3 với chủ đề "Chính quyền thông minh trong kỷ nguyên số", Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Mạnh Cường khẳng định, TPHCM mong muốn học hỏi kinh nghiệm từ các mô hình tiên phong như Singapore, Hàn Quốc, Australia; đồng thời trân trọng sự đồng hành của các doanh nghiệp công nghệ trong và ngoài nước nhằm phát triển hạ tầng số, đảm bảo an toàn dữ liệu và nâng cao năng lực phân tích.

Ông Cường hy vọng các ý kiến tại phiên thảo luận sẽ góp phần hoàn thiện mô hình chính quyền thông minh 2 cấp, tạo nền tảng phục vụ người dân và doanh nghiệp tốt hơn.

Trình bày tham luận tại đây, GS.TS Vũ Minh Khương, giảng viên Trường Chính sách công Lý Quang Diệu (Đại học Quốc gia Singapore), gợi ý 5 chữ "T" để vận hành chính quyền thông minh, đó là người dân phải "Tin tưởng" vào chính quyền; "Trách nhiệm" với cộng đồng; "Thông tuệ" nhờ tri thức và công nghệ số; "Tương trợ/tổng lực" - luôn nghĩ đến đồng bào, doanh nghiệp, chính quyền; "Tự hào" là công dân TPHCM.

Theo ông, khi 5 chữ "T" này mạnh lên, chính quyền sẽ thực sự thông minh vì được nâng đỡ bởi một cộng đồng trưởng thành.

Từ kinh nghiệm Singapore, GS.Vũ Minh Khương nhấn mạnh 5 bài học: Nắm bắt đúng xu thế thời đại; Xây dựng sức mạnh cộng hưởng toàn hệ thống, không chia cắt bộ ngành; Luôn có chiến lược kinh tế rõ ràng ở thời điểm bước ngoặt; Kiên trì học hỏi và thu hút nhân tài; Đẩy mạnh hợp tác công - tư với các tập đoàn toàn cầu.

Ông đề xuất TPHCM học tập mô hình Singapore theo hướng tổng lực chứ không chỉ mua công nghệ. Đồng thời, cần thiết thành lập ủy ban hợp tác đặc biệt TPHCM - Singapore để đồng kiến tạo lời giải cho phát triển mới.

Thảo luận về chính quyền số, bà Võ Thị Trung Trinh, Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số TPHCM, cho biết Thành phố đã ban hành Chiến lược quản trị dữ liệu từ đầu năm 2023, trong đó xác định 3 nhóm dữ liệu trọng tâm gồm dữ liệu người dân, dữ liệu doanh nghiệp và dữ liệu quản lý đô thị. Đây là nền tảng để triển khai chuyển đổi số và phát triển đô thị thông minh. Tuy nhiên, quá trình thực thi đang gặp nhiều thách thức, nổi bật là sự thiếu liên thông giữa hệ thống Trung ương - địa phương và giữa các sở ngành, khiến dữ liệu bị phân mảnh, khó tích hợp. Việc chia sẻ dữ liệu dù đã có cơ chế nhưng vẫn còn hạn chế, chưa hình thành được bộ dữ liệu dùng chung phục vụ điều hành.

Bên cạnh đó, nguồn lực cho chuyển đổi số còn phân tán, làm chậm tiến độ xây dựng kho dữ liệu thống nhất. Bà nhấn mạnh TPHCM đang ưu tiên tháo gỡ các điểm nghẽn này để từng bước hoàn thiện nền tảng dữ liệu, phục vụ tốt hơn cho hoạt động của chính quyền, doanh nghiệp và người dân.

Còn ông Đặng Văn Tú, Phó Chủ tịch kiêm Giám đốc công nghệ Tập đoàn CMC, cho biết khu vực tư nhân vẫn gặp nhiều vướng mắc trong cơ chế nghiệm thu - thanh toán -hỗ trợ vận hành, khiến các dự án chuyển đổi số thiếu động lực triển khai. 

Theo ông Tú, thách thức lớn nhất hiện nay là sự thiếu thống nhất dữ liệu giữa các bộ, ngành và địa phương, mỗi nơi xây hệ thống theo một cách khác nhau nên khó đạt được mục tiêu "dữ liệu đúng - đủ - sạch - sống". Dù cơ chế và mô hình sandbox đã có, nhưng theo ông, điều quan trọng là phải vận hành đồng bộ, nhất quán và hiệu quả hơn, để doanh nghiệp có thể thật sự đồng hành với Nhà nước trong xây dựng Chính phủ số và đô thị thông minh.

Anh Thơ