Nhận diện vướng mắc trong thực hiện cơ chế đặc thù phát triển TPHCM

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi cho biết, sau một năm thực hiện, Thành phố đã có một khối lượng các văn bản cụ thể hóa Nghị quyết, tuy nhiên phải chuyển hóa văn bản này thành giá trị thì Thành phố mới chỉ ở giai đoạn bắt đầu.

"Chúng ta đánh giá tiến độ của việc này chậm, lý do chậm là các văn bản này không đồng bộ với văn bản hướng dẫn của Trung ương", ông Mãi cho biết.

Cụ thể, Chủ tịch UBND TPHCM phân tích, khi Thành phố xây dựng vản bản thuộc thẩm quyền thì có một số nội dung cần tham khảo các bộ, ngành Trung ương. Tuy nhiên, nhiều lãnh đạo bộ, cán bộ cấp vụ, cục hay chuyên viên lại quay về quy định hiện hành, dẫn đến việc hướng dẫn mất thời gian.

"Đây là vấn đề Thành phố cần tiếp tục nghiên cứ để đề xuất Trung ương về các vướng mắc và cả giải pháp", ông Mãi nói.

Đi vào cụ thể các đầu việc, người đứng đầu chính quyền Thành phố nhìn nhận, Nghị quyết 98 giúp Thành phố mở ra cơ chế để khơi dậy nguồn lực và tháo gỡ cơ chế để được phân cấp, phân quyền và chủ động hơn, nhưng cả hai mục tiêu này Thành phố vẫn chưa đạt được như mong muốn.

Lấy ví dụ, ông Mãi cho biết Thành phố xin các cơ chế để triển khai các dự án BT, BOT, PPP. Đối với PPP trong lĩnh vực y tế, giáo dục, văn hóa, thể thao, Thành phố đã thông qua tiêu chí, danh sách và tổng vốn nhưng đến giờ này Thành phố vẫn chưa triển khai được dự án nào, mànguyên nhân do các sở và các địa phương chậm trễ.

Đối với các dự án BT và BOT, Thành phố đã xác định được danh mục các dự án đầu tư, trong tháng 9 này sẽ mở hội nghị tiếp xúc với các nhà đầu tư, sau đó chọn nhà đầu tư để triển khai, như vậy thì sang năm, Thành phố sẽ khởi công được 5 dự án BT, 5 dự án BOT. Tuy nhiên, ông Mãi cho biết việc cập nhật lên danh sách các dự án mới để chuẩn bị chủ động triển khai thì hiện tại Thành phố đang gặp vấn đề quá tải về chuẩn bị hồ sơ dự án.

Xác định danh  mục nhà đầu tư chiến lược trong quý III

Một vấn đề nữa, theo Chủ tịch UBND Thành phố, là xác định danh mục, lĩnh vực ưu đãi cho nhà đầu tư chiến lược.

Theo đó, trước khi UBND TPHCM trình HĐND Thành phố thông qua danh mục thì phải tham khảo và thông qua sự đồng thuận của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Do đó, TPHCM vẫn bị ràng buộc, vẫn phải có thống nhất với các bộ nên chậm.

Trong quý III, Thành phố hy vọng sẽ gỡ được vướng mắc này để có thể thu hút nhà đầu tư cho cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, khu công nghệ cao...

Với đầu tư cho KHCN, đổi mới sáng tạo (ĐMST) và khởi nghiệp, ông Mãi thông tin một chính sách quan trọng sẽ trình HĐND Thành phố tại kỳ họp sắp tới đó là miễn thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân cho các trường hợp khởi nghiệp ĐMST.

"Nếu chúng ta làm được điều này thì hàng loạt doanh nghiệp ĐMST, hàng loạt các nhà khởi nghiệp sẽ đến với Thành phố và cùng với Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TPHCM sẽ khánh thành tháng 11 tới, Thành phố sẽ vừa hội tụ chính sách, vừa có cơ sở vật chất để thúc đẩy khởi nghiệp, ĐMST", theo Chủ tịch Phan Văn Mãi.

Với mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD), Chủ tịch UBND Thành phố cho biết Ban Cán sự Đảng UBND Thành phố đã thông qua 6 vị trí để làm TOD. Tuy nhiên, trong năm 2024 và 2025 Thành phố chủ yếu mới thực hiện ở khâu chuẩn bị pháp lý và đấu thầu.

Đối với vấn đề tín chỉ carbon, ông Mãi cho rằng cần có cơ chế trao đổi tín chỉ carbon để có nguồn thu, từ đó tiếp cận tài chính xanh, tín dụng xanh để Thành phố có thể chuyển đổi xanh.

Nghị quyết 98 không phải là "cây đũa thần"

Tại phiên họp, Chủ tịch UBND TPHCM cũng bày tỏ, Nghị quyết 98 không phải là "cây đũa thần" để giải quyết tất cả vấn đề địa phương gặp phải, cũng không nên đặt sứ mệnh vượt khả năng của bản nghị quyết này.

"Chúng ta không nên quá phi thực tế trong khi năng lực, thời gian đều có hạn, nhiều vấn đề bên ngoài chưa thông suốt. Thành phố đặt ra những yêu cầu đủ cao để cố gắng nhưng không quá cao để không thực hiện được", theo Chủ tịch UBND TPHCM.

Phát biểu kết luận, Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Nên cũng đồng quan điểm là Thành phố còn nhiều điều chưa được như mong đợi trong thực hiện Nghị quyết 98. Tuy nhiên, bản nghị quyết đã bước đầu khơi thông các vấn đề để chuẩn bị cho giai đoạn trung hạn, dài hạn.

"Chúng ta không thể có một nghị quyết có thể làm mọi thứ tốt lên liền qua một năm. Nghị quyết đặc thù cũng cần có thời gian, trong khi thành phố lớn, công việc đồ sộ và đối mặt với nhiều vấn đề, nhiều vướng mắc, không dễ dàng để có kết quả trong thời gian ngắn", Bí thư Thành ủy TPHCM nhấn mạnh.

Anh Thơ