TPHCM sẽ có trung tâm xử lý tin giả trên mạng xã hội

Tại buổi chất vấn, đại biểu nêu thực trạng hiện nay, các mạng xã hội tràn lan các nội dung tuyên truyền thật giả lẫn lộn, không chỉ chống phá Đảng, Nhà nước mà còn tạo ra các hiệu ứng đám đông ở ngoài đời thật.

Vì vậy, đại biểu này đặt câu hỏi Sở quản lý thông tin trên mạng xã hội (MXH) như thế nào và giải pháp để người dân có thể nhận biết đâu là thông tin chính thống.

Ngoài ra, đại biểu cũng chất vấn về công tác quản lý của sở đối với các hình thức quảng cáo trên các MXH, nhất là việc sử dụng người nổi tiếng, diễn viên, nghệ sĩ đối để quảng cáo các sản phẩm.

MXH nước ngoài tìm cách né tránh khi có yêu cầu gỡ bỏ thông tin

Trả lời đại biểu, ông Lâm Đình Thắng cho biết hiện nay, nội dung thông tin trên mạng internet, MXH được cung cấp chủ yếu bởi 2 nguồn: Từ các tổ chức cá nhân trong nước, có rõ nguồn rõ ràng và được cấp giấy phép; từ các trang không rõ nguồn gốc, tuy cung cấp thông tin tiếng Việt nhưng tên miền quốc tế và đặt máy chủ ở nước ngoài.

Các MXH xuyên biên giới được nhiều người dùng hiện nay như Facebook, Youtube, Tiktok là những mạng được người Việt sử dụng nhiều nhất. Các thông tin giả chủ yếu xuất phát lan truyền trên các mạng xã hội nước ngoài này và rất khó để chấn chỉnh.

Lý giải điều này, ông Thắng cho biết do các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ xuyên biên giới vào Việt Nam không có đại diện pháp lý tại Việt Nam (pháp luật không bắt buộc). Ngoài ra, tuy là thông tin tiếng Việt nhưng tên miền quốc tế, máy chủ đặt tại nước ngoài. Do vậy, khi các cơ quan yêu cầu gỡ bỏ các thông tin sai lệnh thì các doanh nghiệp này phần lớn tìm cách né tránh, dẫn đến thông tin giả, sai lệch nhiều.

Một lý do nữa là sự phối hợp giữa các bộ, ngành, đơn vị, địa phương để xác định thông tin đó là thông tin giả mất nhiều thời gian và chưa có sự chặt chẽ giữa các đơn vị.

Trong thời gian qua, Sở TT&TT đã phối hợp với Bộ TT&TT xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Sở cũng đã phối hợp chặt chẽ với Công an Thành phố để giám định tư pháp những trường hợp có dấu hiệu vi phạm hình sự.

Ngoài ra, tuyên truyền 2 bộ quy tắc và cẩm nang quan trọng, đó là Quy tắc ứng xử trên không gian mạng và Cẩm nang nhận diện phòng chống tin giả.

Đầu tư hệ thống lắng nghe MXH chung cho toàn bộ Thành phố. Hệ thống này không chỉ rà soát thông tin để tổng hợp dư luận mà còn phát hiện được các trang thông tin điện tử tổng hợp thay đổi thông tin, thay đổi nguồn gốc…

Giám đốc Sở TT&TT nhấn mạnh, thời gian tới, Sở sẽ kiến nghị Bộ đẩy mạnh quá trình thay đổi thế chế, điều chỉnh Nghị định 72 của Chính phủ liên quan đến quản lý thông tin trên mạng. Sắp tới, Bộ TT&TT cũng có kế hoạch sửa đổi nghị định này theo hướng tất cả tài khoản trên mạng xã hội đều phải định danh và chỉ có tài khoản định danh mới được thừa nhận.

Ngoài ra, các doanh nghiệp cung cấp mạng xã hội xuyên biên giới bắt buộc phải chấp hành các yêu cầu của cơ quan chức năng trong vòng 24 giờ.

TPHCM cũng đang nghiên cứu thành lập bộ phận xử lý tin giả, dự kiến đặt tại Trung tâm Báo chí TPHCM, phối hợp chặt chẽ với Trung tâm xử lý tin giả Việt Nam. Kèm với việc hình thành trung tâm này thì sẽ có quy chế hợp giữa các sở, ban, ngành, địa phương trên địa bàn để xử lý tin giả.

Ông Thắng cho biết quy chế này sẽ xác định được 3 bộ phận quan trọng: Bộ phận tiếp nhận thông tin; bộ phận xác định thông tin đó là thông tin giả; bộ phận công bố tin giả, tin sai lệch. Ba bộ phận này có quy trình làm việc nhuần nhuyễn với nhau, ghi nhận, xác định và công bố trong thời gian nhất định, cùng với hệ thống công nghệ hỗ trợ để giảm thiểu tin giả, tin sai lệch.

Phát triển Danh sách trắng quản lý quảng cáo trên mạng

Đối với vấn đề quản lý quảng cáo trên mạng, ông Thắng cho biết, vẫn có những đơn vị chưa chấp hành đầy đủ quy định về pháp luật, thậm chí có những đơn vị bất chấp vi phạm pháp luật vì doanh thu và lợi nhuận. Trong thời gian qua, các cơ quan chức năng đã đấu tranh nhiều; hành vi tuy giảm bớt nhưng còn nhiều phức tạp, khó khăn.

Nguyên nhân của việc hạn chế này, theo Giám đốc Sở TT&TT, là do thẩm quyền làm việc với các nền tảng MXH xuyên biên giới là của Bộ TT&TT, địa phương chưa chủ động hoàn toàn để giải quyết.

Bên cạnh đó, Luật Quảng cáo hiện nay chưa có những quy định chi tiết về việc quản lý cấp phép quảng cáo trên mạng internet cũng như trên MXH. Bộ TT&TT đã nhận thấy vấn đề này và đang dự thảo để sửa Luật Quảng cáo để có quy định pháp luật đầy đủ, xử lý việc này triệt để, nghiêm minh hơn.

Ngoài ra, ông Thắng nhìn nhận, so sự phát triển của quảng cáo trên mạng internet nhanh nên hầu như các sở, ngành, địa phương đều thiếu hụt nhân sự để quản lý lĩnh vực này. Nhân sự không có chuyên môn sâu và hầu hết đều kiêm nhiệm.

Theo người đứng đầu ngành TT&TT TPHCM, thời gan tới, Sở sẽ tham mưu UBND TPHCM kiến nghị Bộ TT&TT phát triển Danh sách trắng (Whitelist) gồm các trang, kênh, MXH được công nhận, chấp hành đầy đủ quy định của pháp luật và có giá trị tích cực. Hiện Bộ TT&TT đang công bố danh sách này và ngày càng mở rộng, công bố rộng rãi để các đơn vị có nhu cầu quảng cáo tin tưởng và đặt quảng cáo.

"Khi người dân thấy các đơn vị quảng cáo quảng cáo trên các nền tảng được công bố trên danh sách này thì sẽ tin tưởng hơn", ông Thắng nhìn nhận.

Bên cạnh đó, Sở đang tổng hợp danh sách những người nổi tiếng trên MXH (KOLs). Hiện danh sách có 720 các KOLs đang hoạt động trên địa bàn để tăng cường công tác quản lý. Sở cũng có kế hoạch phát huy các KOLs trong hoạt động chung của Thành phố.

"Vừa rồi, có 2 hoạt động đó là tuyên truyền về Nghị quyết 98 và Lễ hội Sông nước TPHCM được các KOLs tích cực ủng hộ", theo Giám đốc Sở TT&TT.

Anh Thơ