TPHCM với tầm nhìn trở thành trung tâm đồ gỗ và nội thất thế giới

TPHCM hiện chiếm gần một nửa kim ngạch xuất khẩu gỗ cả nước

Ông Phùng Quốc Mẫn, Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và Chế biến Gỗ TPHCM (Hawa), cho biết trong hơn hai thập niên qua, ngành gỗ Việt Nam đã bứt phá ngoạn mục.

Từ kim ngạch chưa tới 200 triệu USD năm 1999 lên dự kiến 20 tỷ USD năm 2025, vươn lên thứ hai thế giới về xuất khẩu đồ gỗ nội thất, chỉ sau Trung Quốc.

Sau khi hợp nhất địa giới hành chính, TPHCM hiện chiếm gần một nửa kim ngạch xuất khẩu gỗ cả nước, đồng thời sở hữu chuỗi cung ứng khép kín từ sản xuất, chế biến đến logistics và cảng biển. Đây chính là nền tảng để thành phố "định vị" vai trò trung tâm khu vực.

Về thị trường xuất khẩu, theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong 9 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam đạt 12,52 tỷ USD với 4 thị trường chính là Mỹ, EU, Nhật Bản và Hàn Quốc. Theo các chuyên gia, các thị trường này vẫn còn nhiều dư địa tăng trưởng, tuy nhiên, các yêu cầu về kỹ thuật, truy xuất nguồn gốc cũng như cạnh tranh cũng ngày càng gay gắt hơn.

Trong khi đó, thị trường đồ gỗ nội địa cũng tăng trưởng mạnh. Theo ước tính của Hawa, thị trường nội thất Việt Nam đạt giá trị khoảng 15 tỷ USD mỗi năm và có thể lên tới 30 tỷ USD nếu tính cả vật liệu xây dựng, trang trí.

Thị trường này đang tăng trưởng 5-10% mỗi năm, nhờ hai động lực chính: Đô thị hóa nhanh kéo theo nhu cầu nhà ở, dịch vụ, công trình công cộng; mức sống nâng cao, khiến người Việt ngày càng chú trọng đến chất lượng không gian sống và thiết kế nội thất. Nhu cầu tiêu dùng xanh, thiết kế tinh gọn và sản phẩm thân thiện môi trường đang tạo ra "sân nhà tỷ đô" cho doanh nghiệp Việt, giúp giảm phụ thuộc vào xuất khẩu thuần túy.

Chuyển đổi kép để khai thác hiệu quả hơn "sân nhà tỷ đô"

Tại Tọa đàm "Ngành gỗ và nội thất xuất khẩu TPHCM - Tâm điểm sản xuất và xuất khẩu toàn cầu", ông Nguyễn Liêm, Phó Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (Viforest), cho rằng, để nâng cao năng lực cạnh tranh, khai thác hiệu quả hơn thị trường trong nước, ngành gỗ Việt Nam phải bước vào chuyển đổi kép, vừa xanh, vừa số hóa. Ông đề xuất TPHCM sớm hình thành Trung tâm hỗ trợ chuyển đổi xanh và số hóa ngành gỗ, thí điểm mô hình "nhà máy phát thải thấp" và cụm công nghiệp gỗ xanh với hạ tầng dùng chung, giúp doanh nghiệp nhỏ có điều kiện "xanh hóa" chi phí hợp lý.

Đồng quan điểm trên cũng như từ thực tiễn doanh nghiệp, ông Lê Đức Nghĩa, Chủ tịch HĐQT Gỗ An Cường, cho biết, công ty đã triển khai hệ thống quản trị SAP S/4HANA là nền tảng chuyển đổi số toàn diện của SAP (Đức), giúp đồng bộ dữ liệu sản xuất, tài chính và chuỗi cung ứng, qua đó tăng năng suất hơn 20%.

Theo ông Nghĩa, khi chuyển đổi số gắn liền chuyển đổi xanh, doanh nghiệp không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn đạt chuẩn quốc tế về minh bạch, quản trị và ESG – điều kiện bắt buộc để hàng Việt vươn xa.

Cùng với đó, theo các chuyên gia, ngành gỗ rất cần một hệ sinh thái logistics hiện đại và xanh. Việc đầu tư, quy hoạch và bố trí hợp lý các kho bãi, cảng cạn, trung tâm phân phối sẽ giúp doanh nghiệp giảm chi phí vận hành, nâng cao năng lực cạnh tranh và đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu quốc tế.

Với vị thế mới cùng tiềm lực của các DN ngành gỗ hiện nay, cùng đà tiêu dùng nội địa tăng nhanh, ông Nguyễn Quốc Khanh, Chủ tịch AA Corporation cho rằng, TPHCM đang đứng trước cơ hội trở thành trung tâm đồ gỗ và nội thất hàng đầu thế giới, với mục tiêu sẽ có 80% sản phẩm đạt tiêu chuẩn xanh, hình thành hệ sinh thái khu công nghiệp - logistics - trung tâm thương mại thông minh.

Lê Anh