Triển khai các giải pháp xóa 'rốn ngập' khu vực chợ Thủ Đức

Theo báo cáo, khu vực chợ Thủ Đức nằm ở vùng chuyển tiếp giữa vùng gò đồi (giáp ranh tỉnh Bình Dương) và vùng ven sông Sài Gòn. Khu vực chợ Thủ Đức có cao độ rất thấp, là một trong những nguyên nhân khiến khu vực này dễ xảy ra tình trạng ngập úng khi mưa lớn hoặc triều cường.

Hiện nay, hệ thống thoát nước tại khu vực này chủ yếu là các tuyến cống tròn có đường kính nhỏ, phần lớn đã xuống cấp, khả năng tiêu thoát nước hạn chế. Thêm vào đó, nhiều kênh rạch, mương thoát nước xung quanh chợ bị bồi lắng đất cát, hoặc bị rác thải, chất thải rắn lấp đầy, làm giảm đáng kể khả năng chứa và tiêu thoát nước.

Thực tế kiểm tra cho thấy, các tuyến đường như Dương Văn Cam, Đặng Thị Rành, Lê Văn Ninh, Kha Vạn Cân, vốn là các trục giao thông chính quanh chợ Thủ Đức, thường xuyên bị ngập sâu từ 20 đến 50cm sau các trận mưa lớn kết hợp triều cường.

Nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng ngập là do địa hình khu vực chợ Thủ Đức nằm ở vị trí trũng, giống như một lòng chảo hứng nước từ nhiều hướng đổ về. Các lưu vực từ đường Hoàng Diệu, Kha Vạn Cân, khu vực tỉnh Bình Dương (theo suối Linh Tây), đường Võ Văn Ngân... đều đổ về khu vực này. Tuy nhiên, khả năng thoát nước lại rất hạn chế, đặc biệt tại khu vực cầu Ngang (trên đường Kha Vạn Cân) – được xác định là điểm "thắt cổ chai" khi lòng rạch chỉ rộng khoảng 5,3m. Nước thoát ra rạch Thủ Đức bị dồn ứ và không kịp tiêu thoát.

Trong khi đó, một số dự án cải thiện hạ tầng tiêu thoát nước tại khu vực vẫn chưa được triển khai hoặc chưa hoàn thiện, khiến tình trạng ngập càng thêm nghiêm trọng.

Thực tế cho thấy, chỉ trong trận mưa có vũ lượng gần 200 mm vào sáng 10/5/2025 vừa qua, toàn bộ khu vực chợ Thủ Đức đã bị ngập nặng, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và giao thông.

Đề xuất xây hệ thống thoát nước theo mương Ngọc Thủy khoảng 85,7 tỷ đồng

Trước tình hình đó, TP. Thủ Đức đã chủ động triển khai nhiều biện pháp giảm ngập. Cụ thể, UBND Thành phố đã họp với các đơn vị chức năng, ban hành Công văn số 4623/UBND-GTCC ngày 30/5/2024 về việc khẩn trương thực hiện các giải pháp xử lý ngập khu vực chợ Thủ Đức. Ngoài ra, Thủ Đức cũng đã tổ chức hội nghị tọa đàm với sự tham gia của các chuyên gia trong lĩnh vực chống ngập để tìm kiếm giải pháp phù hợp và lâu dài.

Trong thời gian qua, nhiều công việc cấp thiết đã được thực hiện, như nạo vét hệ thống cống, mương, rạch tại các tuyến đường Lê Văn Ninh, Dương Văn Cam, Đặng Thị Rành, Kha Vạn Cân, cũng như các hẻm phụ trợ nhằm tăng khả năng thoát nước. Các van ngăn triều trên rạch Cầu Ngang đã được vận hành đúng quy trình để hỗ trợ tiêu thoát nước nhanh hơn, đặc biệt ở các vị trí trọng yếu như cuối hẻm 91 đường Dương Văn Cam.

Ngoài ra, Thủ Đức cũng tập trung duy tu hệ thống thoát nước, khắc phục tình trạng bung nắp cống, lắp đặt tấm đan thép đảm bảo an toàn giao thông. Các lực lượng phản ứng nhanh đã được huy động thường xuyên để bơm thoát nước, vớt rác tại các điểm ngập cục bộ.

Hiện tại, một số dự án quan trọng đang trong quá trình hoàn tất nghiệm thu và đưa vào vận hành trong thời gian tới, như dự án xây dựng hệ thống thoát nước dọc đường ray xe lửa phường Linh Đông, dự án nạo vét và cải tạo rạch Cầu Ngang, dự kiến hoàn thành trong tháng 7/2025.

Một loạt các giải pháp đang được triển khai, bao gồm công tác phòng chống ngập theo phương châm "bốn tại chỗ" và "ba sẵn sàng", tuyên truyền người dân không xả rác ra kênh rạch theo Chỉ thị 19-CT/TU của Thành ủy TPHCM. Đồng thời, thành phố Thủ Đức tiếp tục phối hợp với các đơn vị liên quan trong việc vận hành hệ thống cống ngăn triều, tăng cường bơm nước khi có mưa lớn kết hợp triều cường.

Về công trình, một số dự án trọng điểm sẽ được thi công từ quý IV/2025 như dự án cải tạo hệ thống thoát nước khu vực Chợ Thủ Đức (bao gồm các tuyến Dương Văn Cam, Đặng Thị Rành, Kha Vạn Cân, Hồ Văn Tư), dự án xây mới cống Rạch Cầu Ngang (thay thế cầu Ngang cũ trên đường Kha Vạn Cân), hay dự án nâng cấp mặt đường và các hẻm dẫn nước (như hẻm 14 và hẻm 57 đường Dương Văn Cam), nhằm từng bước khắc phục tình trạng ngập úng kéo dài.

Về lâu dài, để xử lý căn cơ bài toán thoát nước cho khu vực Chợ Thủ Đức, UBND thành phố Thủ Đức đã lập báo cáo đề xuất chủ trương dự án xây dựng hệ thống thoát nước theo mương Ngọc Thủy (phường Trường Thọ), với tổng vốn đầu tư dự kiến khoảng 85,7 tỷ đồng, nhằm chia sẻ một phần lưu vực đường Võ Văn Ngân, hướng thoát nước về rạch Nhà Trà và rạch Thủ Đức. Đồng thời, Thành phố cũng kiến nghị Sở Xây dựng sớm trình UBND TPHCM phê duyệt dự án xây dựng kè, cải tạo, nạo vét rạch Thủ Đức kết hợp trạm bơm công suất lớn (120.000m³/h), tổng mức đầu tư khoảng 5.173 tỷ đồng, theo Quyết định số 5798/QĐ-UBND ngày 12/12/2024.

Vũ Phong