TPHCM quyết tâm tham gia Mạng lưới thành phố sáng tạo của UNESCO

TPHCM thu 500 triệu USD từ điện ảnh

Triển khai "Đề án phát triển Mạng lưới thành phố sáng tạo trong hệ thống thành phố sáng tạo của UNESCO" của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, UBND TPHCM giao Sở Văn hóa và Thể thao chủ trì xây dựng hồ sơ ứng cử gia nhập Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO trong lĩnh vực Điện ảnh.

Với sự tập trung cao độ, tích cực nhằm hoàn thiện tốt nhất hồ sơ ứng cử, dự kiến ngày 3/3 tới đây, hồ sơ chính thức nộp đến UNESCO. Nếu được phê duyệt, TPHCM sẽ là thành phố điện ảnh UCCN đầu tiên của Việt Nam và Đông Nam Á.

Thành phố kỳ vọng sẽ trở thành nơi kết nối điện ảnh Việt Nam với quốc tế, đóng góp hiệu quả và có trách nhiệm vào sự phát triển chung của điện ảnh khu vực, đưa Liên hoan phim Quốc tế TPHCM (HIFF) trở thành sự kiện điện ảnh thường niên, thúc đẩy sự phát triển ngành công nghiệp văn hóa với mục tiêu đóng góp 7,2% GRDP năm 2030; khẳng định thành phố là điểm đến đầy cảm hứng của khu vực.

Theo báo cáo, tính đến năm 2024, điện ảnh TPHCM quy tụ 935 doanh nghiệp, hơn 100 nhà sản xuất phim thường xuyên hoạt động với 9.294 lao động, tạo ra doanh thu 500 triệu USD (40% thị trường Việt Nam).

Ông Phạm Bình An, Phó viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển TPHCM khẳng định điện ảnh Thành phố đã có nền tảng phát triển ban đầu.

Hiện TPHCM có 10 hệ thống rạp, 52 cụm rạp, 295 phòng chiếu và 184 không gian sáng tạo là nơi thực hành nghệ thuật chuyên nghiệp, ngoài ra còn có các không gian văn hoá phục vụ cho nhu cầu cộng đồng ở các khu dân cư, trong đó có 22 trung tâm văn hoá quận huyện, 18 nhà văn hoá lao động…

Bên cạnh đó, còn có các trung tâm khởi nghiệp như SIHUB và SHTP cũng tham gia hỗ trợ đổi mới sáng tạo và phát triển các dự án điện ảnh.

"TPHCM có điểm đặc biệt là Nghị quyết 98 có rất nhiều cơ chế thông thoáng để thu hút và hợp tác đầu tư, trong đó có văn hoá. Đây là cơ hội cho các nhà đầu tư, là cơ sở quan trọng giúp TPHCM quyết tâm tham gia vào Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO, mà cụ thể là lĩnh vực điện ảnh", ông Phạm Bình An nói.

Bà Nguyễn Phương Hòa, Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế (Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch) đánh giá cao nỗ lực và quyết tâm của lãnh đạo TPHCM trong quá trình hoàn thiện hồ sơ đăng kí tham gia vào Mạng lưới thành phố sáng tạo của UNESCO.

"Thời hạn nộp hồ sơ đã điều chỉnh. Nếu mọi năm, đến 30/6 mới là hạn nộp nhưng từ năm nay, ban thư kí quyết định công bố sớm hơn 5 tháng. Sự thay đổi thời hạn nộp hồ sơ đã tạo thách thức và sức ép. Việt Nam được gia hạn đến ngày 3/3/2025", bà Nguyễn Phương Hòa nói, đồng thời cho biết Bộ Văn hoá - Thể thao và Du lịch đánh giá cao sự nỗ lực của TPHCM để có thể nộp hồ sơ đúng hạn.

6 sáng kiến, dự án phát triển điện ảnh

Tại toạ đàm, nhóm chuyên gia đưa ra 6 sáng kiến để TPHCM tham gia UCCN trong lĩnh vực điện ảnh.

Ở cấp độ quốc gia, đầu tiên là kiến tạo điện ảnh trong học đường. Sáng kiến này mong muốn củng cố, tạo cơ hội để nghệ thuật điện ảnh phát triển trong trường học nhằm nâng cao cảm nhận, cảm thụ về nghệ thuật, giáo dục về thị hiếu thẩm mỹ cho thế hệ trẻ.

Thứ hai là Dự án "Sắc màu cuộc sống qua điện ảnh" nhằm truyền tải những câu chuyện đa chiều về cuộc sống, con người và văn hoá phong phú của TPHCM thông qua nghệ thuật điện ảnh, tạo sự bình đẳng trong tiếp cận nghệ thuật cho các tầng lớp cư dân.

Và thứ ba là xây dựng những không gian sáng tạo văn hoá. Đề án xây dựng hệ thống công viên bờ sông Sài Gòn được nhiều người quan tâm theo dõi, đây sẽ là nơi tổ chức các hoạt động tôn vinh nghệ thuật điện ảnh, sáng tạo và kết nối với các địa phương trong nước và quốc tế.

Cùng với đó là ba sáng kiến cấp độ quốc tế, gồm: Diễn đàn mạng lưới các thành phố điện ảnh Châu Á; Tổ chức Liên hoan phim quốc tế TPHCM (HIFF) và xây dựng đầu mối hỗ trợ phát triển điện ảnh.

Trong đó, việc xây dựng đầu mối tư vấn hỗ trợ các thủ tục hành chính cho các nhà làm phim trong nước và quốc tế, xây dựng cơ sở dữ liệu điện ảnh… nhận được sự quan tâm của đông đảo nhà làm phim, đặc biệt là các đạo diễn trẻ.

Góp ý tại Tọa đàm, Tùy viên nghe nhìn Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam Jérémy Segay cho hay Đại sứ quán Pháp hoàn toàn ủng hộ hồ sơ của TPHCM đăng kí tham gia Mạng lưới thành phố sáng tạo của UNESCO. Ông cho rằng hiện thủ tục hành chính còn phức tạp, việc cấp phép thủ tục hải quan khi xuất nhập khẩu hàng hóa, trang thiết bị liên quan còn khó khăn, thiếu những tổ hợp trường quay hiện đại…

Đạo diễn Nguyễn Quang Dũng khẳng định TPHCM là nơi những người làm văn hoá nghệ thuật có thể sống được. Theo đạo diễn phim Tháng năm rực rỡ, TPHCM xứng đáng khi lựa chọn lĩnh vực điện ảnh để tham gia vào Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO. 

"Khi gia nhập Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO, chúng tôi mong muốn Thành phố sẽ có cơ chế để phát huy sức sáng tạo của người nghệ sĩ", đạo diễn Nguyễn Quang Dũng bày tỏ mong muốn.

Còn với diễn viên Hồng Ánh, chị cho biết cá nhân rất mong mỏi về thủ tục 1 cửa, tránh nhiêu khê, chồng chéo, không rõ ràng khi có yếu tố hợp tác quốc tế trong lĩnh vực văn hóa, cụ thể là lĩnh vực điện ảnh.

Việt Nam hiện đã có 3 thành phố gia nhập Mạng lưới các thành phố sáng tạo toàn cầu của UNESCO gồm Hà Nội (Thiết kế), Hội An (Thủ công và nghệ thuật dân gian) và Đà Lạt (Âm nhạc).

Có mặt tại toạ đàm, bà Trần Thị Vũ Loan, Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Lạt chia sẻ kinh nghiệm từ thực tế địa phương mình khi làm hồ sơ. Theo bà, TPHCM cần bám sát vào khung UNESCO, hồ sơ cần ngắn gọn, đầy đủ, không thừa không thiếu, những cam kết với UNESCO sau này phải thực hiện, nêu được tính nổi trội trong hồ sơ của mình…

Ông Trần Thế Thuận, Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao TPHCM ghi nhận và cảm ơn những ý kiến góp ý từ các chuyên gia, nhà sản xuất, khách mời tại toạ đàm. Ông Thuận nhấn mạnh: "Tham gia vào Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO không phải một danh hiệu. Đây là trách nhiệm của TPHCM với cả nước với khu vực, để cùng điện ảnh thế giới phát huy hơn nữa giá trị của điện ảnh mang lại cho nhân loại".

Nguyễn Trà