10 hoạt động nổi bật năm 2022 của ngành y tế TPHCM
(Chinhphu.vn) - Năm 2022, ngành y tế TPHCM tiếp tục đối mặt với rất nhiều khó khăn do đại dịch COVID-19 để lại, như biến động bất lợi về nguồn nhân lực tại y tế cơ sở và các BV công lập, nguồn thu của các BV tự chủ bị giảm sút, công tác cung ứng thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế bị ảnh hưởng…
Trong bối cảnh ấy, với sự nỗ lực của chính mình, cùng với sự chỉ đạo sâu sát và tạo điều kiện thuận lợi của lãnh đạo TPHCM, đã giúp hệ thống y tế Thành phố tiếp tục đứng vững và triển khai nhiều hoạt động nổi bật hướng đến mục tiêu chăm sóc sức khoẻ người dân ngày một tốt hơn. Ngành y tế TPHCM vừa công bố 10 hoạt động nổi bật trong năm 2022.
1. Phục hồi hệ thống y tế sau thời gian ứng phó đại dịch COVID-19
Trong thời gian cao điểm chống dịch COVID-19 (từ tháng 5 đến tháng 12/2021), ngành y tế đã huy động tổng lực để tập trung chống dịch, thành lập khẩn cấp 32 bệnh viện dã chiến (42.798 giường) và huy động 64 BV công lập và tư nhân chuyển đổi công năng một phần hoặc toàn phần trở thành BV thu dung điều trị COVID-19 (17.062 giường).
Ngành y tế nhanh chóng phục hồi các BV trở lại chức năng bình thường trước dịch COVID-19 và giải thể các BV dã chiến. Mặc dù số lượt khám, chữa bệnh chưa phục hồi hoàn toàn, nhưng số lượt khám, chữa bệnh tại các cơ sở khám, chữa bệnh đã nhanh chóng cải thiện (29.986.368 lượt khám trong 11 tháng năm 2022 so với 22.199.692 lượt của cả năm 2021).
HĐND Thành phố kịp thời ban hành nghị quyết giúp củng cố nguồn nhân lực cho y tế cơ sở và ổn định thu nhập cho nhân viên y tế, an tâm công tác.
2. Chủ động ứng phó dịch bệnh, không để xảy ra dịch chồng dịch
Năm 2022, khi vừa kiểm soát được đại dịch COVID-19 thì dịch sốt xuất huyết lại bùng phát sớm, dịch bệnh mới nổi đậu mùa khỉ xâm nhập, hàng loạt giải pháp mang tính chủ động và sáng tạo đã được ngành y tế triển khai để ngăn chặn nguy cơ dịch chồng dịch xảy ra.
Ngành có những giải pháp mang tính sáng tạo, như đào tạo cập nhật phác đồ điều trị cho tất cả bác sĩ cả công lập lẫn tư nhân, luân phiên các chuyên gia điều trị sốt xuất huyết trực chiến ngay tại các BV quận, huyện có số ca mắc cao, hình thành quy trình báo động đỏ trong điều trị sốt xuất huyết…
Dịch sốt xuất huyết đã được kiểm soát và đang lui dần, số trường hợp mắc, trường hợp nặng và tử vong đã được kéo giảm rõ và những tháng cuối năm 2022.
Ngay sau khi Bộ Y tế cảnh báo đậu mùa khỉ có nguy cơ xâm nhập vào Việt Nam, Trung tâm kiểm soát bệnh tật Thành phố (HCDC) đã triển khai ngay các giải pháp kiểm soát đã chủ động phát hiện 2 trường hợp mắc bệnh ở nước ngoài (vào tháng 10/2022), ngay khi về đến sân bay Tân Sơn Nhất đã được cách ly điều trị kịp thời, không để lây lan ra cộng đồng.
3. Khởi động chương trình quản lý bệnh không lây nhiễm tại cộng đồng với sự hỗ trợ của WHO
Để triển khai chương trình sức khoẻ "Gói can thiệp thiết yếu đối với các bệnh không lây nhiễm của Tổ chức Y tế thế giới" (WHO PEN), ngành y tế đã chủ động liên hệ và đã nhận được sự đồng ý hỗ trợ kỹ thuật của WHO.
Triển khai chăm sóc và quản lý bệnh không lây nhiễm dựa vào hệ thống y tế cộng đồng là hướng đi đúng, không nhất thiết phải đưa các bác sĩ chuyên khoa tim mạch và chuyên khoa nội tiết của các bệnh viện về y tế cơ sở. Thay vào đó, HCDC là cơ quan chịu trách nhiệm chính để điều phối, giám sát, theo dõi, lượng giá kết quả chương trình, nhân viên y tế của trạm y tế phường, xã cùng với mạng lưới cộng tác viên sức khỏe cộng đồng là lực lượng chính để triển khai các hoạt động tầm soát, chăm sóc các bệnh không lây nhiễm tại cộng đồng.
Xác định yếu tố mang tính quyết định cho sự thành công khi triển khai chăm sóc các bệnh không lây nhiễm là đảm bảo cung ứng đủ thuốc cho các trạm y tế, ngành y tế đã chuẩn bị sẵn sàng triển khai đấu thầu tập trung cấp địa phương với danh mục thuốc mở rộng hướng về y tế cơ sở, trong đó bổ sung danh mục thuốc cho các bệnh không lây nhiễm tương tự như danh mục thuốc của các BV tuyến huyện.
4. Đưa loại hình 'Cấp cứu trầm cảm' đi vào đời sống
"Cấp cứu trầm cảm" là hoạt động mới của Trung tâm Cấp cứu 115 phối hợp chặt chẽ với và Bệnh viện Tâm thần TPHCM nhằm kịp thời tiếp cận người bệnh có biểu hiện trầm cảm nặng để đưa người bệnh đến cơ sở điều trị chuyên khoa.
Đây được xem là hoạt động khởi đầu trong chuỗi hoạt động chăm sóc sức khoẻ tâm thần cho người dân Thành phố liên quan đến COVID-19 theo đúng Kế hoạch 3066/KH-UBND ngày 15/9/2021 của UBND TPHCM về phòng, chống dịch COVID-19 và phục hồi kinh tế.
Bên cạnh đường dây cấp cứu "115" quen thuộc, ngành y tế triển khai thêm đường dây nóng "19001267" để giúp người dân kết nối nhanh chóng với các chuyên gia tâm thần của Thành phố. Sau hơn 4 tháng triển khai, "Cấp cứu trầm cảm" đã tiếp nhận 94 cuộc gọi yêu cầu hỗ trợ tư vấn và cấp cứu tâm thần, đã có 40 trường hợp được Trung tâm Cấp cứu 115 tiếp cận và đưa đến BV tâm thần điều trị.
5. Thí điểm đưa bác sĩ trẻ mới tốt nghiệp thực hành tại các BV gắn liền với thực hành tại trạm y tế
Từ tháng 2 ngành y tế TPHCM bắt đầu triển khai thí điểm chương trình thực hành lâm sàng tại BV đa khoa và chuyên khoa của Thành phố gắn liền với thực hành tại trạm y tế dành cho các bác sĩ mới tốt nghiệp để cấp chứng chỉ hành nghề bác sĩ đa khoa.
Các bác sĩ trẻ tham gia thực hành tại trạm y tế giúp củng cố nguồn nhân lực công tác tại y tế cơ sở vốn rất khó khăn lại càng khó hơn sau đại dịch COVID-19. Hiện có 286 bác sĩ đang được đào tạo theo chương trình này, trung bình mỗi trạm y tế sẽ được phân bổ một bác sĩ trẻ đến tham gia thực hành công tác chăm sóc sức khoẻ ban đầu tại trạm.
6. Luân phiên bác sĩ trẻ tình nguyện và đưa X-quang phổi có tích hợp trí tuệ nhân tạo về xã đảo Thạnh An.
Hưởng ứng kế hoạch nâng cao năng lực y tế cho xã đảo Thạnh An của Sở Y tế, các bác sĩ trẻ tiêu biểu đã tình nguyện luân phiên đi hỗ trợ cho trạm y tế xã đảo.
Lần đầu tiên trên cả nước, cùng với việc đưa các bác sĩ trẻ tình nguyện ra xã đảo, ngành y tế đã đưa máy X-quang kỹ thuật số có tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) đến với trạm y tế xã Thạnh An.
7. Triển khai thành công nhiều kỹ thuật chẩn đoán và điều trị chuyên sâu tại các BV chuyên khoa và đa khoa tuyến cuối
Trong năm 2022, các BV đa khoa và chuyên khoa tuyến cuối của TPHCM vẫn tiếp tục nỗ lực phát triển các kỹ thuật cao, chuyên sâu nhằm không ngừng nâng cao chất lượng điều trị, hướng tới xây dựng một trung tâm y tế chuyên sâu ngang tầm khu vực, theo định hướng phát triển của lãnh đạo Thành phố.
Điển hình trong số này là ca ghép thận thành công của BV Nhi Đồng 2 cho bé trai 15 tuổi bị suy thận mạn tính, phải chạy thận thường xuyên mỗi tuần. Đây là trường hợp đầu tiên được ghép thận cho trẻ em từ người hiến chết não không cùng huyết thống, giúp trẻ có cuộc sống sinh hoạt và học tập bình thường như bao trẻ khoẻ mạnh khác.
Đó là sự phối hợp nhịp nhàng giữa HCDC với BV Bệnh nhiệt đới và Tổ chức Oucru (Đại học Oxford) trong triển khai kỹ thuật giải trình tự gene giúp phát hiện và ngăn chặn kịp thời sự lây lan của các dịch bệnh mới nổi.
Cụ thể là kỹ thuật giải trình tự gene giúp xác định các trường hợp COVID-19 đầu tiên tại Việt Nam, xác định các chuỗi lây nhiễm COVID-19, và nhất là giúp phát hiện, giám sát và theo dõi biến động và phát triển của biến chủng Omicron. Kỹ thuật giải trình tự gen đã kịp thời phát hiện các trường hợp đậu mùa khỉ đầu tiên tại Việt Nam ngay khi người mắc bệnh từ nước ngoài vừa nhập cảnh vào cảng hàng không Tân Sơn Nhất.
Ngoài ra còn là rất nhiều các kỹ thuật chẩn đoán và điều trị mới được triển khai tại các BV chuyên khoa, đa khoa của Thành phố.
8. Đối thoại và lắng nghe ý kiến người dân về dịch vụ công của ngành y tế và quy trình tiếp nhận hồ sơ dịch vụ công trực tuyến
Hiện nay toàn bộ 103 thủ tục hành chính công của Sở Y tế đã được đưa lên Cổng Dịch vụ công trực tuyến của ngành y tế (liên thông với Cổng Dịch vụ công của Thành phố).
Kể từ năm 2022, định kỳ hàng tuần, Sở Y tế chính thức triển khai chương trình đối thoại và lắng nghe ý kiến của người dân về cung ứng dịch vụ hành chính công của cơ quan Sở Y tế. Ngay sau những buổi gặp gỡ, lãnh đạo Sở Y tế và các phòng chức năng cùng thảo luận, trao đổi và tìm ra giải pháp khả thi nhất để cải tiến quy trình dịch vụ công trực tuyến.
Năm 2022 cũng là năm đầu tiên Sở Y tế tổ chức chương trình đối thoại và lắng nghe nhân viên y tế hiện đang công tác tại các đơn vị trực thuộc, nhất là các đơn vị đang gặp nhiều khó khăn.
9. Thêm nhiều công trình mới được đưa vào sử dụng
Đó là cơ sở mới, hiện đại của BV Truyền máu và Huyết học tại xã Tân Kiên, huyện Bình Chánh với quy mô 300 giường; trung tâm chuyên sâu phẫu thuật và can thiệp tim mạch trẻ em của BV Nhi Đồng 1; cơ sở mới của BV Ung bướu sau khi đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử chuyển đổi công năng trở thành Trung tâm Hồi sức COVID-19 đã được chuyển đổi trở lại với chức năng chuyên ngành ung thư…
Bên cạnh đó, ngành y tế sẽ hoàn thành và sớm đưa vào sử dụng 7 dự án trọng điểm khác.
10. Tổ chức thành công hội thi 'Trưởng trạm y tế giỏi' lần thứ nhất, khởi động bình chọn giải thưởng 'Thành tựu y khoa Việt Nam' lần thứ 3
Năm 2022 là năm đầu tiên ngành y tế tổ chức hội thi "Trưởng trạm y tế giỏi" cấp thành phố nhằm tạo sân chơi bổ ích cho cán bộ y tế đang đảm trách công tác quản lý trạm y tế và nhân viên y tế thuộc diện quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý y tế cơ sở. Hội thi đã thu hút 374 cán bộ y tế đang công tác tại 310 trạm y tế phường, xã tham gia.
Năm 2022 cũng là năm ngành y tế chính thức phát động đợt bình chọn giải thưởng "Thành tựu y khoa Việt Nam" lần thứ 3-năm 2022 với chuyên đề là các sản phẩm phục vụ sức khoẻ cộng đồng.
Sau 3 tháng phát động, Ban Tổ chức đã nhận được 26 đề tài đăng ký tham dự bình chọn đến từ 23 đơn vị, trung tâm y tế quận, huyện và các BV thuộc TPHCM và các tỉnh Bình Dương, Cần Thơ, Đồng Nai, Nghệ An.Hội đồng chuyên môn đã chọn ra 15 sản phẩm tiêu biểu nhất để người dân bình chọn và trao giải vào ngày 27/2/2023.
Chi Mai